دواین هەواڵ

سەرۆک ترەمپ و پرسە فراوانخوازیەکانی

‌عەلی حەمە

پێش 4 هەفتە

لەو کاتەوەی بەفەرمی سەرۆک رۆنالد ترەمپ پۆستی سەرۆکایەتی ئەمەریکای گرتۆتە دەست بە لێداونە کاریگەریەکانی و دیدە ئابورە فراوانخوازیەکەیەوە هەژانێکی گەورەی میدیایی و دڵەراوکێکی زۆری لە سەر شانۆی نێودەوڵەتی و کۆری نێودەوڵەتی هێناوەتە ئاراوە . هەر لە ئەگەری چاوخشاندنەوە پەیوەندیەکانی لەگەڵ ئەوروپا و پرسی زیادکردنی باج و مەسەلەی کۆمەکی هاوپەیمانێتی ناتۆ و پێداچونەوە بە کۆی پەیوەندیە بازرگانی و کۆمپانیاو بابەتە داراییەکانی لەگەڵ ولاتی چین و زیاد کردنی باج لەسەر کاڵاوکەلوپەلی ئەو وڵاتە ..

جگەلەوە و لەسەروی هەموو ئەوانەوە  داوا سەیرەکەی لەکەنەدا کە بکرێتە ٥١ پەنجاو یەکەمین ولایەت لە ولایەتە یەکگرتوەکانی ئەمەریکا هاوشێوەی ولایەتەکانی تر ، هەروەها داوای کۆنترۆڵکردنەوە و سیادەی قەناتی ئاوی گرنگی پەنەما ئەکات و هەرەشەی بەکار هێنانی هێزی سەربازی کردوە ، پێی وایە ئەوکەناڵە گرنگی گەورەی هەیە لە دابینکردنی ئاسایشی ئابوری ئەمەریکا و رێرەوێکە کە ئاوی دەریای ئەتلەسی دەبەستێتەوە بە ئاوی دەریای هێمن کە گرنگی ستراتیجی هەمەلەیەنەی بەو پێگە ئاویە داوە .

پرسی چۆڵکردنی فەلەستینیەکان و دەرکردنیان لەکەرتی غەزە کە ئێستا مشتومڕێکی گەورەی لێکەوتۆتەوە لە ناوەندە عەرەبی و ئیسلامی و گرژیەکی ناوچەیی لە سنورە دروست کردوە و تەنانەت لەوانە کۆسپیش بخاتە بەردەم پرسی ئاشتی نێوان ( حماس - اسرائیل ) ، بەڵام لەراستدا وەک ئەوەی چەند لێکۆڵەر و شارەزایەک ئاماژەیان پێکردوە یەکێک لەهۆکارەکانی بەرپابونی شەڕی نێوان حماس و اسرائیل و هێرشی ٧ی ئۆکتۆبەری ساڵی ٢٠٢٣ی حەماس بۆ سەر اسرائیل بونی پلانی  جێبەجیکردنی پرۆژەی رێرەوی ئاوی گرنگی ( بن غوریون ) بوە کە لایەن اسرائیلەوە وەک ئەڵتەرناتیڤی قەناتی سوێسی میسر کە ئاوی بەحری سوور  بەناو کەرتی غەزەدا دەگەیەنێت بەئاوی دەریای سپی ناوەڕاست .

پلانی پرۆژەی قەناتی بن غوریون  بیرۆکەیەکی ستراتیژی  ( اسرائیلی - ئەمەریکیە )  و لەساڵی ١٩٦٣ پێشنیار کراوە ، لەدوای داخستنی رێرەوی ئاوی قەناتی سوێس بەرووی کەشتی گەلی اسرائیلیدا لە سەردەمی  سەرۆک جەمال عبدالناسر .

شایانی باسە ولایەتە یەکگرتوەکانی ئەمەریکا لەساڵی ١٨٦٧ بە بری ٧.٢ ملێۆن  حەوت ملێۆن و دووسەد هەزار دۆلار خاکی ئاڵاسکای لە قەیسەری روسیا کڕی و شوێن پێی روسیای لە باکوری کێشوەری ئەمەریکا نەهێشت .

لەمرۆشدا پرسی کرینی کەرتی غەزە و دەرکردنی دانیشتوانەکەی پرسێکە کە دەیان ساڵە وەک پلانێکی جیۆسیاسی گرنگ کاری لەسەر دەکرێت کە جگە لە دەستکەوتە گەورە ئابورەیەکانی بۆ اسرائیل ،  دەستکەوتێکی گرنگی ستراتیژی و جیوپۆلیتکی بەبەها و مێژوویی دەبێ اسرائیل بەتایبەتی و بۆ هەژموونی زیاتری  ئەمەریکا لە ناوچەکە و کۆنترۆڵکردنی کەشتیوانی. لە حەوزی دەریای سپی ناوەراستدا بەگشتی ، کەئەمەش خۆی لە خۆیدا چەندین کاریگەری قوڵ و لێکەوتەوە و کاریگەری هەمەلایەنە لەسەر رەوشی سیاسی و ئابوری و بازرگانی و ریزبەندی نوێی هاوپەیمانی لەناوچەکەدا بەدوای خۆیدا ئەهێنێ

Copyright © 2020 All Rights Reserved Designed And Developed By AVESTA GROUP