بڕیاری مانەوە یان کشانەوەی کورد لە بەغدا پێویستە لەسەر بنەمای دیدگایەکی ستراتیژی درێژخایەن بێت کە بەرژەوەندییە نیشتمانییەکانی هەرێم و تەحەددای ناوچەیی و هاوسەنگییە سیاسییەکانی ناو عێراقی ئەمڕۆیی بەوردی لەبەرچاو بگرێت.
پێکۆڵی بەغداد بۆ بردنی بەرهەمی ناوخۆی هەرێمەکە سیاسەتێکی هێجگار دوژمنکارانەیەو ئامانجی ئەوەیە کوردستنان بەتەواوی پەکبخات.
دەشزانرێت کە شەڕە ئابورییەکە ڕەنگدانەوەی ململانێیەکی قووڵترە لەسەر دەسەڵات وهەژموون، بەغداد دەیەوێت هەرێمەکەمان زیاتریش لەقالب بدات.
سەرەڕای بڕیارەکەی دادگای فیدراڵی کە دەبێت مووچە لە ململانێی سیاسی جیا بکرێتەوە، بەڵام جێبەجێکردنی ئەم بڕیارە هێشتا زۆر دوورە لە وەی بتواێت فلتەری ئەجێندای تایفی ببڕێت.
ئەگەر کورد لە بەغداد بکشێتەوە:
- پەیامێکی نەرێنی دەگەێنێت، ئەویش لەکاتی ئاڵۆزییەکانی ناوچەو عێراقدا کە دەبێتە مایەیی سەرهێشەی زیاتر بۆ هاوپەیمانەکانی، چونکە کورد ودۆستەکانی بەگشتی وەک مۆدێلێک سەیری بارودۆخی کوردستانی عێراق دەکەن. هەر دابەزینێکی پێگەی کورد لە عێراق کاریگەری لەسەر تەماحە سیاسییەکانی کوردی پارچەکانی دیکەیش دەبێت.
- پەیوەندییە ئابوورییەکانی نێوان بەغدا و هەولێر پەیوەستە بە هاوبەشی لە دابەشکردنی ماف وئەرکەکاندا، کشانەوەی کورد لە حکومەتەکەی سودانی گرژییە ئابوورییەکان زیاتر دەکات و کاریگەری لەسەر سەقامگیری سیاسی و کۆمەڵایەتی کۆی ناوچەکە بە گشتی دروست دەکات و لەوانەیە بابەتی پێدانی موچە هێجگار بەزەحمەت بکەوێت.
- پتەوکردنی دیالۆگ لەگەڵ بەغدا پێویستە وبژاردەیەکی ژیرانەیە، سەرەڕای سیاسەتە ناباشەکانی ناوەند، کەسەرەڕای بڕینی بوجە، هەناردەکردنی نەوت، دەیەوێت هیچ دەرامەتێکی ناوخۆیش بۆ هەرێمەکە نەهێڵێتەوە، گفتوگۆ لەگەڵ حکومەتی ناوەند پێویستە بۆ ئەوەی زیاتر گرژییەکان هەڵنەکشن.
- ناکۆکی ناوخۆیی نێوان هێزە کوردییەکان پێگەی هەرێمی لاواز کردووە، بەشێک لە کێشەکانی بەغداد لەناوخۆماندا چارەسەر دەبن، هەر ئیجرائاتێکی بەغداد دژی هەرێم پێویستی بەجورئەت هەیە، جورئەتەکە لە ناکۆکی ناوخۆیی کوردی وەردەگرێت، بەتایبەتی لەگەڵ ئەو لایەنانەی کە بۆ ئامانجی کورتخایەن دەیانەوێت هاوپەیمانی لەگەڵ بەغدا بکەن.
جارێ متمانەم نییە کورد پشتناکەنە یەکترو پێکەوە تا کۆتایی پابەند دەبن بەکشانەوە، سەرەڕای ئەمەیش مانەوە گەرەنتی زیاد لە کورسییەک لەسەر مێزی بڕیار لە حکومەتی عێراقدا بۆ کورد دەکات ، ئەمەش وای لێدەکات بەرگری لە مافەکانی بکات و سیاسەتی ڕاستەوخۆ لە بەرژەوەندی هەرێمدا بە ئەنجام بگەێنێت، لە جیاتی هاتنەوە بۆ هەولێر لە بەغداد جەنگەکە بکەن.
بۆیە درێژەدان بە پرۆسەی سیاسی دەتوانێت هەر هەوڵێکی بەغدا بۆ کەمکردنەوەی زیاتری دەسەڵاتەکانی هەرێمی کوردستان سنووردار بکات.
جوڵەیەکی بەم شێوەیە( کشانەوە لە بەغداد) لە گەڵ ئارەزووی ئێستەی کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی نایەتەوە کە پشتیوانی لە یەکڕیزی عێراق دەکات، مانەوەیش لە بەغداد وێنەی کورد وەک هاوبەش لە سەقامگیری دەوڵەتی بەغدادا بەهێزتر دەکات.
ڕاستە ئاگادارین کە مانەوەو بەرگە گرتنمان لە بەغداد ئێمەی کردووە بە خاوەنی نوێنەرایەتیەکی سیاسی هەمیشی لاواز کە گەرەنتی دەستکەوتەکان ناکات، بەتایبەتی لەگەڵ باڵادەستی شیعە و سوننە بەسەر بڕیارە ستراتیژییەکاندا.
دەشێت لەوەش بێ ئاگا نەبین کە کشانەوە پەیامێکی بەهێز بۆ ناوخۆو دەرەوە دەنێرێت کە کورد چیتر پەراوێزخستنی مافەکانی قبوڵ ناکات.
ڕەنگیشە ئەو کشانەوەیە ببێتە هۆی دروستبوونی قەیران لەناو حکومەتی ناوەنددا، ئەمەش ڕەنگە هانی بدات بە سیاسەتەکانی بەرامبەر بە هەرێمدا بچێتەوە.
بەڵام دوریش نییە وڕەنگە ئەو کشانەوەیە ببێتە هۆی لەدەستدانی ڕۆڵی سیاسیمان لە بەغدا، ڕەنگە بێتە هۆی بەهێزبوونی کۆنترۆڵی زیاتری تایفییەکانی دیکە بەسەر بڕیاردانی عێراقدا و ئیتر سەرنجی دەرەوە لەجیاتی هەڵوەشاندنەوەی ملشیا تاڵانچییەکان بێتە سەر پرسی حکومەتەکەی سودانی.
لەبری ئەوەی بڕیارێکی توند لەدۆخێکی شلدا بدرێت، دەتوانرێت ڕێبازێکی ستراتیژی نەرم و نیان بگیرێتەبەر لەسەر بنەمای:
1. بەشداری مەرجدار: مانەوەمان لە حکومەتی ناوەندی بەڵام بە مەرجی ڕوون بۆ پابەندبوون بە مافەکانی هەرێم.
2. ئەگەر بەغدا لەسەر سیاسەتەکانی ئێستای بەردەوام بێت، دەکرێت بە (کشانەوەی کاتی) لە پەرلەمان یان حکومەت دۆخەکە بەرەو هەڵکشان بچێت( بەڵام کشانەوەکە تەنیا بۆ چەند مانگێک بێت).
3- کارکردن بۆ بەدەستهێنانی پاڵپشتی نێودەوڵەتی و ناوچەیی بۆ ناچارکردنی بەغدا بۆ جێبەجێکردنی ئەرکەکانی خۆی.
4- هەر بڕیارێک بە یەکڕیزی کورد پشتیوانی بکرێت، بەتایبەتی لەنێوان لایەنە گەورەکاندا کاریگەری زیاتری دەبێت.
سەرەنجام :
دۆخی شلوێی ناوچەکە لەسەرمان دەسەپێنێت، زوو بڕیارنەدەین ناوچەکە بەدۆخێکدا تێدەپەڕێت کە عێراق خۆی نازانێت چی بەسەردێت.