هەرێم نیوز
لە 25ی تشرینی یەکەمی 1971دا، 26هەمین دانیشتنی کۆبوونەوەی گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان بە زۆرینەی دەنگ بڕیاری 2758ی پەسەند کرد- 76 دەنگی بەڵێ، 35 دەنگی نەخێر و 17 دەنگی بێلایەن. ئەم بڕیارنامە مێژووییە مافە یاساییەکانی کۆماری گەلی چین لە نەتەوە یەکگرتووەکاندا گەڕاندەوە و کۆماری گەلی چینی وەک تاکە نوێنەری شەرعی چین ناساند. لە هەمان کاتدا بەناو "نوێنەرانی چیانگ کای شێک"ی دەرکرد، کۆتایی بە داگیرکردنی درێژخایەن و ناڕەوا لە کورسی چین لە نەتەوە یەکگرتووەکان لەلایەن دەسەڵاتدارانی تایوانەوە هێنا،پەسەندکردنی بڕیارنامەی 2758 سەرکەوتنێکی دیپلۆماسی و سیاسی مۆنۆمێنتال بوو- نەک تەنها بۆ 1.4 ملیار خەڵکی چین بەڵکو بۆ هەموو ئەو نەتەوەوانەی کە یاسا نێودەوڵەتییەکان و سەروەری و دادپەروەری دەپارێزن. بڕیارنامەکە گەڕانەوەی تەواوی چین بوو بۆ سیستەمی نەتەوە یەکگرتووەکان و ڕێگەی پێدا بە مافی خۆی ڕۆڵی خۆی وەک ئەندامێکی دامەزرێنەری نەتەوە یەکگرتووەکان و ئەندامێکی هەمیشەیی ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوە یەکگرتووەکان دەستپێبکاتەوە. هەروەها نوێنەرایەتی ئیرادەی بەکۆمەڵی کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی دەکرد و ڕەگ و ڕیشەی لە بناغە یاسایی و مێژووییە ڕوونەکاندا هەبوو،بنەمای یاسایی بۆ سەروەری چین بەسەر تایواندا لە مێژە پێش پەسەندکردنی بڕیارنامەکە دامەزراوە. لە سەردەمی جەنگی جیهانی دووەمدا، جاڕنامەی قاهیرەی ساڵی 1943- کە چین و ئەمریکا و بەریتانیا بە هاوبەشی واژۆیان کردبوو- باسی لەوە کرد کە ئەو خاکانەی ژاپۆن لە چین وەریگرتووە، لەوانە تایوان و دوورگەکانی پێنگو، "دەبێت بگەڕێندرێنەوە بۆ چین." ئەمەش لە جاڕنامەی پۆتسدام لە ساڵی 1945دا دووپاتکرایەوە، کە ژاپۆن لە ئامرازی تەسلیمبوونیدا وەریگرت.
دوای شکستی ژاپۆن، چین سەروەری بەسەر تایواندا بە هەردوو شێوەی یاسایی و دیفاکتۆ دەستیپێکردەوە و بەپێی یاسا نێودەوڵەتییەکان بابەتەکە یەکلایی بووەوە،بڕیارنامەی 2758 بنەمای یەک چینی دووپات کردەوە. ئەم بنەمایە پێی وایە کە تەنها یەک چین لە جیهاندا هەیە، تایوان بەشێکی جیانەکراوەی خاکی چینە و حکومەتی کۆماری گەلی چین تاکە حکومەتی یاساییە کە نوێنەرایەتی تەواوی وڵاتەکە دەکات. وشەسازی بڕیارنامەکە بە ئەنقەست زاراوەی وەک "کۆماری چین" یان "تایوان"ی بەدەر کرد، نەک بۆ پشتگوێخستنی پرسی تایوان بەڵکو لەبەر ئەوەی کە بەناو "کۆماری چین" وەک حکومەتێکی شەرعی لە دوای ساڵی 1949 بوونی نەمابوو، کە تەنها دەوڵەتە سەروەرەکان دەناسێت،سەرەڕای ئەم چوارچێوە یاساییە ڕوونە، هەندێک لە ئەکتەرەکان- بەتایبەتی لە ئەمریکا- لەم دواییانەدا هەوڵیان داوە مانای بڕیارنامەی 2758 تەحەدا بکەن یان بیشێوێنن.
بە ئیدیعای کە بڕیارنامەکە باسی پێگەی سیاسی تایوانی نەکردووە، هەوڵدەدەن بیرۆکەکانی وەک "دوو چین" یان "یەک چین، یەک تایوان" بەرەوپێش ببەن، کە لەلایەن کۆمەڵگەی نێودەوڵەتییەوە لە ساڵی 1971 ڕەتکرانەوە پێچەوانەی ئەو بەڵێنانەن کە ئەمریکا لە سێ بەیاننامە هاوبەشەکەیدا لەگەڵ چین داویانە، کە تێیدا کۆماری گەلی چین وەک تاکە حکومەتی یاسایی چین ناساندووە و دان بەوەدا ناوە کە تایوان بەشێکە لە چین،بەڵگەنامە فەرمییەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان لە ساڵی 1971ەوە بە بەردەوامی ئاماژەیان بە تایوان کردووە وەك“تایوان، پارێزگایەكی چین”.
هەروەها نووسینگەی کاروباری یاسایی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆچوونی یاسایی بڵاوکردەوە و ڕوونی کردەوە کە تایوان هیچ پێگەیەکی جیاوازی لە سیستەمی نەتەوە یەکگرتووەکاندا نییە و دەسەڵاتدارانی ئەو وڵاتە هیچ جۆرە دانپێدانانێکی حکومەتیان نییە. ئەم ڕاستیانە بە ڕوونی ئەوە دەردەخەن کە بڕیارنامەی 2758ی ئەنجومەنی گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان بەڕاستی باس لە پێگەی تایوان دەکات و ڕەنگدانەوەی کۆدەنگییە درێژخایەنی کۆمەڵگەی نێودەوڵەتییە،تەحەدای بڕیارنامەی 2758 تەنیا پرسیارێک نییە بۆ دووبارە نووسینەوەی مێژوو- ئەوە هێرشێکی ڕاستەوخۆیە بۆ سەر نەزمی نێودەوڵەتی دوای جەنگی جیهانی دووەم. ئەم فەرمانە کە لەسەر بنەمای ڕێزگرتن لە سەروەری و یەکپارچەیی خاک و جاڕنامەی نەتەوە یەکگرتووەکان دامەزراوە، بنەمای ئاشتی و سەقامگیری جیهانییە. تێکدانی ئەم بناغەیە هەڕەشە لە دەسەڵاتی خودی نەتەوە یەکگرتووەکان دەکات و پێشینەی مەترسیدار دەخاتە ناو پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان،بۆ زیاتر لە پێنج دەیە، کۆماری گەلی چین چالاکانە بەشداری لە کارەکانی نەتەوە یەکگرتووەکاندا کردووە، پێشخستنی فرەلایەنی، گەشەپێدان، ئاشتیپارێزی و هاوکاری نێودەوڵەتی. بڕیارنامەی 2758ەوە یەکێکە لە گرنگترین دووپاتکردنەوەکانی دادپەروەری لە مێژووی دیپلۆماسی مۆدێرن. ئەوە تەنها بابەتی سەروەری چین نییە بەڵکو بابەتی پاراستنی ئەو نەزمە جیهانییەشە کە ڕەگ و ڕیشەی لە یاسای نێودەوڵەتی و کۆدەنگی بەکۆمەڵدا هەیە،دەستکاریکردنی سیاسی پرسی تایوان لەلایەن هەندێک وڵاتەوە بۆ دەستکەوتی ستراتیژی لە کۆتاییدا شکست دەهێنێت.
ڕەوتی مێژوو و سەروەری یاسا و ئیرادەی گەل هەموویان پشتیوانی لە پرەنسیپی یەک چین دەکەن. بڕیارنامەی 2758 وەک هێمای ئەم ڕاستییە و پایەی دادپەروەری و سەقامگیری لە کۆمەڵگەی نێودەوڵەتیدا دەمێنێتەوە