دیسانەوە ڕوداوێک، کە بەدەسیسەو پلانی دەرەکی جێبەجێکراوە، درزی سیاسی لەهەرێمی کوردستان زلتر کرد. ئەگەر کەسێکی بیانی شارەزاییەکی باشی لەزمانی کوردیدا هەبێت‌و کۆمێنت‌و پۆستەکانی سەر تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان بخوێنێتەوە لای زۆر زەحمەت ئەبێت بڕوابکات ئێمە یەک میللەتین. هێرشە ساردەکانی نێوان زۆنی سەوزو زەرد بۆ سەر یەکتر لەم 24 سەعاتەی ڕابردودا (بۆ هەزارەمین جار) ئاماژەیەکی خراپن بەئاڕاستەی دووبەرەکی. خۆرهەڵاتی ناوەڕاست بەرەو گۆڕانکاریی گەورە ئەچێت، کەچی ئێمە وەک نەتەوەیەکی سەرەکی لەناوچەکەدا لەبری ئەوەی یەکێک بین لەیاریچیە سەرەکیەکان، یاری بەچارەنوسمان ئەکرێت‌و لەناوخۆشماندا ئەوە حاڵ‌و وەزعمانە.

هەندێک کەس پێیانوایە کە هێرشکردنەسەر فڕۆکەخانەی سلێمانی پەیوەندی بەهەڵبژاردنەکانی سەرۆک کۆمارەوە لەتورکیا هەیە. با وای دابنێین کە ئەم قسەیە، یان ئەم ئەرگومێنتە ڕاستە. ئایا بەلاچون‌و دۆڕاندنی ئەردۆغان چی لەسیاسەتی تورکیا بەرامبەر کورد دەگۆڕدرێت؟… قازانجەکانی کورد لەدۆڕانی ئەردۆغاندا کامانەن؟… ئایا دەزگای (میت) کە زیاد لەنیو سەدەیە دامەزراوە هەڵدەوەشێتەوە؟… ئایا سوپای تورکیا چەک دادەنێت؟… ئایا کورد لەتورکیا خودموختاری پێدەدرێت؟… ئایا دوای ئەردۆغان کۆتایی بەشۆڤێنیزمی تورکی دێت؟… ئایا خەڵکی تورکیا ڕەسمەکانی ئاتاتورک لەدیواری ماڵ‌و کوچەو کۆڵان‌و دامودەزگا حکومی‌و بازرگانیەکان دەهێننە خوارەوەو دەیان سوتێنن؟… هەزار هەڵبژاردنی تریش لەتورکیا بکرێت، تاکە ڕێگه‌ی چارەسەری کێشەی کورد لەتورکیا تەنهاو تەنها گفتوگۆیە، ئیتر گرنگ نییە کێ لەئەنكەرە حوکمڕانە. بچوککردنەوەی کێشەی کورد لەتورکیا لەکەسایەتی ئەردۆغاندا لەنەفامی سیاسی زیاتر هیچیتر نییە.

پەیوەندیەکانی ئێران‌و سعودیە ئاسایی بۆتەوە. سوریاش لەبەر دەرگای سعودیە وەستاوە بۆ ئاساییکردنەوەی پەیوەندیەکانی لەگەڵ ئەو وڵاتە. جگە لەزلهێزەکان، وڵاتانی وەک تورکیاو عێراق (وەک دەڵاڵی دەستی دوی دیپلۆماسی) ڕۆڵی بەرچاویان لەم دیپلۆماسیە نوێیەی خۆرهەڵاتی ناوەڕاستدا بینیوە. هیچ دوورنییە یەکێک لەدەرئەنجامەکانی ئەم گۆڕانکاریانە سۆرپرایزێکی لەبابەتی پیلانەکەی جەزائیری (1975) بۆ کورد تیابێت. ئیتر ئەمجارە بۆمبای پیلانەکە بەکام بەشەی کوردستاندا ئەتەقێتەوە جارێ کەس نایزانێت.

حکومەتی عێراق سودمەند بوە لەفرە گوتاری کورد. هەندێک لەپه‌رلەمانتارە کوردەکان لەبەغدا هەتا ئاستی خۆفرۆشی بونەتە خزمەتکاری عەرەبە شۆڤێنیستەکان. ئیتر لەبەر ئافەرینکی هەرزانجانی ئاغا عەرەبەکانیان بێت، یان لەبەر سەفتە دۆلارو پارچە زەویەک لەبەغدا. ساڵەهای ساڵە تورکیا هێزی سەربازی لەهەرێمی کوردستان هەیە، عێراق (کە بەحساب دەوڵەتی سەربەخۆیەو سیادەی هەیە) لەورتە ورتی بەیان‌و بەیاننامە کاری سێ سەرۆکایەتیەکە زیاتر، بەکردار هیچ تەعبیرێکی لەنیگەرانیەکانی خۆی نیشان نەداوە. بەرامبەر بەئێرانیش (بەدەسەڵاتترین هێزی بیانی لەناو خاکی عێراق) بەهەمانشێوە.

پارتی کرێکارانی کوردستان لەپای پاشەکشەی سەربازی لەناو خاکی تورکیا، دەعوەتنامەیەکی فەرمی بۆ ئەنكەرە ناردوە کە شەڕەکە بهێننە ناو خاکی هەرێمی کوردستان. پەکەکە لەجیاتی ئەوەی بڵێت لەناو تورکیا شکستم هێنا، پێمان ئەڵێت کوردستان موڵکی هەموو کوردێکەو بۆ کوردایەتی هاتومەتە هەرێمی کوردستان. لەسەرێکی ترەوە دوژمنی هاوبەش (پارتی)و بەرژەوەندی هاوبەش (بازرگانی) یەکێتی‌و پەکەکەی کردۆتە هاوپەیمان. بۆیە هاوپەیمانی نێوان پەکەکەو یەکێتی لەسەر بنەمای کوردایەتی‌و بەرژەوەندی گەل‌و نیشتیمان نییە. پەیوەندیی هەسەدەو یەکێتیش درێژکراوەی پەیوەندیی پەکەکەو یەکێتیە. عەجەبا ئینسان کێشەی موچەو خزمەتگوزاریەکانی لەدەڤەری سلێمانی هەبێت، جارێ ئەچێت بۆ هاوکاریی‌و هەماهەنگی کوردی سوریا؟… پشتیوانی کوردانی سوریا واجبێکی نەتەوەیی‌و نیشتیمانیەو لەدوریشەوە دەکرێت، بەڵام سەد مەتریەکەی سلێمانی لەکۆبانێ تەواو ناکرێت.

مانگرتنی بەڕێز جێگری سەرۆکوەزیرانی هەرێمی کوردستان‌و گۆشەگیربونی لەشاری سلێمانی، دوا هەنگاو بوو بۆ ئاشکرابونی ڕوخساری دوو ئیدارەیی لەهەرێمی کوردستان‌و دورکەوتنەوەی دوو لایەنی سەرەکیش لەناو حکومەت ڕۆژ بەڕۆژ خێراترو خێراتر ئەبێت. هەمولایەکیشمان بینیمان کە دوو ئیدارە ییش عیلاج نییە (لەئێستایاو دەمێکیشە حوکم لەکوردستا دوو ئیدارەییە). ئەگەر ئەم پەرتەوازەیی‌و جەمسەرگیری دوژمنکارانەیە هەروا بەردەوامبێت، پێویستە هەموو دڵسۆزێکی نیشتیمان بیر لەتاکە ڕێگەچارە بکاتەوە کە بەدەستەوە ماوە، کە ئەویش هەڵبژاردنی مۆدێلی دوو هەرێمیە. دروستبونی دیبەیتێکی عەقڵانی لەسەر بنەمای بەرژەوەندی گەل‌و پاراستنی سەروەری خاکی پیرۆزی کوردستان بۆ گۆڕینی شکڵی ئیداریی‌و سیاسی هەرێمی کوردستان بۆ دوو هەرێم لەوانەیە تاکە عیلاج بێت، چونکە ئەگەر بەم ئاوازەی ئێستا سیاسەت‌و معامەلە لەگەڵ یەکتر بکەین، (بەئۆپۆزسیۆنیشەوە) نە گەلێکی یەکگرتوو ئەمێنێت هەتا خزمەتی بکەین‌و نە کوردستانێکیشمان بەدەستەوە ئەمێنێت هەتا سەروەریی بپارێزین.

من بڕیار بەدە ست نیم‌و ئەم وتارە تەنها هەڵوێستەکردنێکی نەتەوەیی‌و نیشتیمانیە، بەڵام حەقوایە لەخۆمان بپرسین جگە لەمۆدێلی دوو هەرێمی، کامانەن ئەو چارەسەرە مەنتیقی‌و واقیعیانەی کە لەئێستادا لەبەردەستماندان؟