بەهۆی بەردەوامبوونی ترسی هەڵاوسان و زیاتدبوونی بەرهەمی نەوتی ئەمریکاو چەندوڵاتێکی تر نەوت بۆ نزمترین ئاستی ٦ مانگی دابەزی و نرخی یەک بەرمیل نەوتی برێنت دابەزی بۆ 73.31 دۆلار.

ئۆپێک بۆئەوەی بتوانێت باڵانسی نرخی نەوت لەدەستی خۆیدا ڕاگرێت و لەسەروی هەشتا دۆلارەوە جێگیربێت پێویستی بە پلانی ٥ ساڵە یە بۆ ڕێگریکردن لە داڕمانی نرخی نەوت گروپی ڕاپیدان: بەرهەمهێنەرانی ئۆپێک+ پێویستیان بە پلانێکی درێژخایەن هەیە بۆ بەڕێوەبردنی دابینکردن بۆ بازاڕ.

دابینکردنی نەوت لە ئەمریکا و بەرازیل و گویانا زۆر خێراتر لەوەی کە لە سەرەتادا پێشبینی دەکرا بەرز دەبێتەوە.

پۆڵ سانکی: بەرزترین ئاستی بەرهەمهێنانی نەوتی ئەمریکا "کێشەیەکی گەورەیە" بۆ ئۆپێک+.

شرۆڤەکارانی گروپی وزەی ڕاپیدان دەڵێن بەرزبوونەوەی دابینکردنی نەوت لەلایەن ئەمریکا و وڵاتانی دیکەی بەرهەمهێنەری نەوتی دەرەوەی ئۆپێک+، دەتوانێت گروپی ئۆپێک+ ناچار بکات بۆ ماوەی پێنج ساڵی داهاتوو بەردەوام بێت لە بەڕێوەبردنی وردی دابینکردنی بۆ بازاڕ بۆ ئەوەی ڕێگری لە داڕمانی نرخی نەوت بکات.

ڕاپیدان لە ڕاپۆرتێکدا کە لەلایەن بلومبێرگەوە بڵاوکراوەتەوە ڕایگەیاندووە، "بۆ چەند ساڵی داهاتوو، لانیکەم، بەڕێوەبردنی بەردەوامی یەکگرتوو و وریا و کاریگەرانەی دابینکردنی ئۆپێک+ پێویستە بۆ ڕێگریکردن لە داڕمانی نرخی نەوت" .

بەپێی ڕاپۆرتی ڕاپیدان کە لەلایەن بۆب مەکنالی بەرپرسی پێشووی کۆشکی سپییەوە دامەزراوە، دابینکردنی نەوت لە ئەمریکا و بەرازیل و گویانا زۆر خێراتر لەوەی لە سەرەتادا پێشبینی دەکرا بەرز دەبێتەوە.

بەرهەمهێنانی نەوتی خاوی ئەمەریکا لەم ڕۆژانەدا ژمارە پێوانەییەکان دەشکێنێت، ئەمەش فشارێکی زیاتری لەسەر گروپی ئۆپێک+ دروستکردووە، کە بە کۆنتڕۆڵکردنی "سەقامگیری بازاڕ" چاوی لەوەیە نرخی نەوت لە سەرووی 80 دۆلارەوە بۆ هەر بەرمیلێک بهێڵێتەوە.

ئۆپێک+ و سەرۆکەکەی، سعودیە، ڕووبەڕووی هەمان دووڕیانێکی کۆن دەبنەوە – چۆن بەرپەرچدانەوەی بەرزبوونەوەی بەرهەمهێنانی ئەمریکا ببنەوە و ڕێگری بکەن لە هەڵوەشاندنەوەی هەوڵەکانی هاوپەیمانییەکە بۆ پاڵپشتیکردنی نرخەکان.

پۆڵ سانکی لە توێژینەوەی سانکی دوای دوایین کۆبوونەوەی ئۆپێک+ بە کەناڵی سی ئێن بی سی ڕاگەیاندووە، بەرهەمهێنانی نەوتی ئەمریکا کە ژمارەیەکی پێوانەییە، "کێشەیەکی گەورەیە" بۆ ئۆپێک+ .

سانکی وتی چارەسەر بۆ سعودیە دەتوانێت تەنها ئەوە بێت کە بەرهەمی بەرزبوونەوەی دەرەوەی ئۆپێک+ بخاتە دەرەوە بە پڕکردنی بازاڕ بە نەوتی خاو و بەم شێوەیە نرخی نەوت بۆ ئاستێک لە خوار ئاستی قازانجی ئەمریکاوە نوقم بکات.

بەڵام ئەگەر ئۆپێک+ بیەوێت نەوت لە نێوان 80-100 دۆلاردا بهێڵێتەوە، ئەوا دەبێت لە ماوەی پێنج ساڵی داهاتوودا بەردەوام بێت لە بەڕێوەبردنی دابینکردنی نەوت، بەپێی ڕاپیدان، کە هاوکات لە ڕاپۆرتەکەیدا ڕایگەیاندووە، لوتکەی خواست لەسەر نەوت لەم دەیەیەدا "سەرابێکە".

بەگوێرەی شرۆڤەکاران، نەگەیشتنی خواست لەسەر نەوت تا ساڵی 2030، سوپرایزی گەورەی داهاتوو دەبێت بۆ بازاڕی نەوت.

هەروەها ڕاپیدان وتی: "ئێمە وا گریمانە دەکەین ئۆپێک+ بە سەرکەوتوویی بازاڕەکە بەڕێوەببات لە پێشکەوتنی بارودۆخی توندتر لە کۆتایی ئەم دەیەدا."

کاریگەری دابەزینی بەردەوام لەسەرعێراق:

ئەگەر نرخی نەوت بەم خێرایە دابەزێت و بگاتەخوار ٧٠ دۆلار ئەواکێشەی گەورە بۆ بودنەی عێراق دروست دەبێت کەبەم شێوەیە:

لە یاسای بودجە ٢٠٢٣ تا ٢٠٢٥ نرخی نەوتی بە ٧٠ دۆلار جێگیرکڕدوە و دەبێت ڕۆژانە ٣٥٠٠٠٠٠ سێ ملیۆن وپێنجسەدهەزار بەرمیل هەناردەبکات ئینجا دەتوانێت مووچەبدات کە دەکاتە نزیکەی سەود سیوچوار ترلیۆن دینار.

بودجەی وەبەرهێنانیش دانراوە بۆ قەرزکردن وزیادەی نەوت.

ئەگەر بەردەوام نرخی نەوت دابەزێت ئەوا ئۆپێک پڵەس ناچاردەبێت بەرهەم کەم بکاتەوە ئەوکات کێشەی گەورە تر بۆ عێراق دروست دەبێت و دەبێت عێراق ئاستی هەناردەو بەکاربدنی نوخۆ دابەزێنێت بۆ خوار چوارملیۆن بەرمیل لەڕۆژێکدا.

عێراق پێویستی بە چوارملیۆن و سێ سەدهەزاربەرمیلی ڕۆژانە هەیە و هەشت سەد هەزاری بۆ پاڵاوتنی ناوخۆو ئەویتری هەناردەبکرێت بۆ دابینکردنی مووچە.

لەوکاتەدا عێراق تووشی کێشەی زۆردەبێتەوە هەم بۆپاڵاوتن هەبۆ دابینکردنی داهات بۆمووچەو کاریگەریشی لەسەرهەرێمی کوردستانیش دەبێت.