دواین هەواڵ

بارودۆخی سودان بۆچی تێکچوو؟

‌د. پشتیوان فەرەج

17/04/2023

ئەوەی لە سودان ڕوودەدات بارودۆخێکی ئاڵۆزە کە چەندین فاکتەری جیاوازی تێدایە. لە کانوونی یەکەمی 2018 ەوە خۆپیشاندانی ئاشتیانە لە سودان بەڕێوەدەچێت، کە لەلایەن هاوڵاتیانەوە دەستیپێکردووە کە بەهۆی سەختی ئابووری و بەرزبوونەوەی تێچوونی ژیانەوە نائومێد بوون. بە تێپەڕبوونی کات، خۆپیشاندانەکان فراوان بوون بۆ داواکردنی چاکسازی سیاسی زیاتر و گۆڕانکاری لە حکومەتدا.

لە نیسانی ۲۰۱۹، سەرۆک عومەر ئەلبەشیر، کە بۆ ماوەی سێ دەیە فەرمانڕەوایەتی وڵاتەکەی کردبوو، لە کودەتایەکی سەربازیدا لە دەسەڵات لابرا. بەڵام خۆپیشاندەران ڕازی نەبوون بەو سەرکردایەتییە سەربازییەی کە دواتر دەسەڵاتی گرتە دەست و بەردەوام بوون لە داواکردنی حکومەتێکی ڕاگوزەری مەدەنی. لە مانگی ئابی ۲۰۱۹، دوای چەند مانگێک لە دانوستاندن لە نێوان گروپە سەربازی و مەدەنییەکان، ڕێککەوتنێکی دابەشکردنی دەسەڵات واژۆکرا، بە پێکهێنانی ئەنجومەنێکی هاوبەشی مەدەنی و سەربازی کە بڕیاربوو بۆ ماوەی سێ ساڵ حوکمڕانی وڵاتەکە بکات تا بەرەو هەڵبژاردنی دیموکراسی بڕوات.

بەڵام دواتر گرژی و ناکۆکییەکانی نێوان لایەنە مەدەنی و سەربازییەکان بەردەوام بوون و نیگەرانی هەبوو سەبارەت بە هێواشی وخاووخلیجکی چاکسازی و بەردەوامبوونی تێکچوونی دۆخی ئابووری. لە تشرینی یەکەمی ۲۰۲۱، کودەتایەکی سەربازی بە ڕێبەرایەتی ژەنەڕاڵ عەبدول فەتاح ئەلبورهان حکومەتی گواستنەوەی هەڵوەشاندەوە و سەرکردە باڵاکانی دەسەڵاتی مەدەنی و سیاسی خستە زیندانەوە. ئەم هەنگاوە ڕووبەڕووی ناڕەزایەتی و ئیدانەکردنێکی بەرفراوان بووەتەوە لەلایەن کۆمەڵگەی نێودەوڵەتییەوە.

لە ئێستایا بارودۆخی سودان بەردەوام ئاڵۆزتر دەبێت و تا ئێستا 100 کەس کوژراون، لەگەڵ چەندین ئەکتەر و بەرژەوەندی جیاواز لە هاوکێشەکەدان. خەڵکی سودان بەردەوامن لە داواکردنی چاکسازی سیاسی زیاتر و حوکمڕانی دیموکراسی، هێشتا دیار نییە ئەم دۆخە لە ڕۆژان و هەفتەکانی داهاتوودا چۆن دەبێت.


Copyright © 2020 All Rights Reserved Designed And Developed By AVESTA GROUP