دواین هەواڵ

ڕاپۆرت و چاوپێکەوتن‌

 06/11/2021

له‌ خه‌ونی سه‌رۆكایه‌تییه‌وه‌ بۆ كونجی به‌ندیخانه‌

  • هەرێم نیوز
    كێشه‌وگرفته‌ ناوخۆییه‌كانی یه‌كێتی نیشتمانی كوردستان له‌ دوای‌ نه‌خۆشكه‌وتنی مام جه‌لال، ماوه‌ی‌ 9 ساڵه‌ هه‌رێمی كوردستان به‌ گشتی و سلێمانی به‌خۆیه‌وه‌ سه‌رقاڵ كردوه‌، روداوه‌ كتوپڕه‌كان و كوشتن و مردن و نه‌خۆشكه‌وتنه‌ چاوه‌ڕوانكراوه‌كان هاوپێچ له‌گه‌ڵ كێشه‌كاندا رۆژانه‌ ده‌كه‌وتنه‌ به‌رگوێ، جگه‌ له‌ چه‌ند كه‌سێكی ده‌سته‌بژێر، كه‌س نه‌یده‌زانی ئه‌م روداوانه‌ بۆ روده‌ده‌ن و كێیان له‌ پشته‌و بۆچی روده‌ده‌ن، بۆچی ئه‌مڕۆ فڵان به‌رپرس ساغ و سڵامه‌ته‌و سبه‌ینێ به‌هۆی نه‌خۆشییه‌وه‌ له‌ گۆڕه‌پانه‌كه‌دا دیارنامێنێت، هه‌رچه‌نده‌ ئه‌وه‌ ده‌زانرا لاهور شێخ جه‌نگی له‌ ململانێیه‌كی قوڵدایه‌ بۆئه‌وه‌ی‌ جڵه‌وی حیزبه‌كه‌ بگرێته‌ ده‌ست و به‌رپرسه‌ ته‌قلیدییه‌كانی یه‌كێتی دوربخاته‌وه‌، به‌ڵام هه‌موان پێیان وابو ئه‌وه‌ی‌ لاهور ده‌یكات و ده‌یڵێت، ته‌نها قسه‌ی‌ كوڕانی مام جه‌لال تاڵه‌بانییه‌و ئه‌و بۆخۆی نه‌ ده‌یه‌وێت كه‌سی یه‌كه‌م بێت، وه‌ نه‌ جه‌مسه‌رێكه‌ له‌ روداو و ململانێكان.

    به‌ڵام ئه‌و جوڵانه‌ی‌ به‌ره‌به‌یانی 8ی ته‌موز كران، وه‌ڵامی زۆرێك له‌و روداو و نهێنیانه‌ی‌ دایه‌وه‌ كه‌ لای‌ هاوڵاتیانی كوردستان شاراوه‌بو، یاخود به‌ دیاریكراوی نه‌یانده‌زانی كێی له‌ پشته‌و بۆچی روده‌ده‌ن؟
  • جوڵه‌كه‌ی‌ 8ی‌ ته‌موز، جوڵه‌ی‌ سته‌ملێكراوێك بو كه‌ چوبونه‌ چێشتخانه‌ی‌ ماڵه‌كه‌ی‌ و له‌وێوه‌ ویستبویان به‌بێ ده‌نگی و بێ چرپه‌ له‌ناوی به‌رن، ئه‌وه‌ی‌ بڕیاربو بكوژرێ كوڕه‌ گه‌وره‌ی جه‌لال تاڵه‌بانی بو، ئه‌وه‌ی‌ كه‌ تۆمه‌تباربو به‌ هه‌وڵی كوشتنی كوڕه‌ مامی خۆی بو، بافڵ ئه‌و كه‌سه‌بو هه‌موان وایانده‌زانی ئه‌وه‌ی‌ لاهور شێخ جه‌نگی ده‌یكات و ده‌یڵێت، بڕیاری ئه‌وه‌.. به‌ڵام زۆر به‌پێچه‌وانه‌وه‌ بۆچونه‌كان ئاوه‌ژوبونه‌وه‌، ده‌ركه‌وت، یه‌ك یه‌كی ئه‌و به‌رپرسانه‌ی‌ له‌به‌رده‌م لاهوری شێخ جه‌نگی و حه‌زو ئه‌جێنداكانیدا وه‌ستاونه‌ته‌وه‌، به‌ ئامانج گیراون، دواتر نۆره‌ هاتوه‌ته‌ سه‌ر بافڵ، به‌ڵام بەخت یاوەری بوەو‌ رزگاری بوه‌، كه‌ رزگاریشی بوه‌، ده‌سته‌وسان نه‌وه‌ستاوه‌و وه‌ك به‌رپرسه‌كانی تر ده‌سته‌وئه‌ژنۆ دانه‌نیشتوه‌، به‌ڵكو ئه‌و كه‌سه‌ی‌ دۆزیوه‌ته‌وه‌ كه‌ له‌ پشت هه‌وڵی له‌ناوبردنییه‌وه‌ بوه‌.
  • یه‌ك یه‌كی ئه‌و به‌رپرسانه‌ی‌ له‌به‌رده‌م لاهوری شێخ جه‌نگی و حه‌زو ئه‌جێنداكانیدا وه‌ستاونه‌ته‌وه‌، به‌ ئامانج گیراون، دواتر نۆره‌ هاتوه‌ته‌ سه‌ر بافڵ
    پاكتاوه‌كان چۆن ده‌ستیان پێكرد؟
    سه‌ركردایه‌تی سیاسی كورد كه‌ سه‌ره‌كیترینیان پارتی و یه‌كێتی بو بڕیاریاندا له‌ 25ی‌ سێپته‌مبه‌ر ریفراندۆم بكرێت و كورد به‌ ده‌ستی خۆی چاره‌نوسی دیاری بكات له‌ عێراقدا، هێرۆ ئیبراهیم ئه‌حمه‌دو كۆسره‌ت ره‌سوڵ و مه‌لا به‌ختیار، له‌ دیارترینی ئه‌و سه‌ركردانه‌ی‌ یه‌كێتی بون كوردانه‌ قۆڵیان لێهه‌ڵماڵی و شان به‌ شانی بارزانی ده‌یانویست پرۆسه‌كه‌ سه‌ربكه‌وێت، هاوكات له‌گه‌ڵ خواست و چاوه‌ڕوانی ئه‌وان، لاهور شێخ جه‌نگی بڕیاریدابو دژی پرۆسه‌كه‌ بوه‌ستێته‌وه‌، پێیوابو ریفراندۆم خواستی بارزانی و پارتییه‌، بۆیه‌ هه‌رچی پێ بكرێت درێغی نه‌كات، له‌و پێناوه‌دا هه‌رچی كرد نه‌یتوانی پرۆسه‌كه‌ رابگرێت به‌ تایبه‌ت كه‌ كۆتا كارتی ئه‌وه‌بو ریفراندۆم له‌ كه‌ركوك په‌كبخات، لێوه‌شاوه‌یی و كارامه‌یی و بێباكی نه‌جمه‌دین كه‌ریم، پارێزگاری ئه‌وكاتی شاره‌كه‌، رێگه‌ی‌ نه‌دا ئه‌و پیلانه‌ سه‌ربگرێت، ئه‌وه‌ش وایكرد نه‌جمه‌دین كه‌ریم، له‌ په‌نای هه‌ریه‌كه‌ له‌ هێرۆ ئیبراهیم ئه‌حمه‌د و كۆسره‌ت ره‌سوڵ و مه‌لا به‌ختیار، بكه‌وێته‌ ناو بازنه‌ی‌ به‌ ئامانجگرتنه‌وه‌.

    كاتێك هه‌وڵه‌كانی لاهور و چه‌ند گروپ و ده‌سته‌وتاقمێكی نه‌یار دژ به‌ ریفراندۆم سه‌ری نه‌گرت، هه‌وڵی له‌باربردنی به‌رهه‌می ریفراندۆم و ئامانجه‌كانی ده‌ستیانپێكرد، سه‌ره‌تا له‌ كه‌ركوكه‌وه‌ ده‌ستكرا به‌ پلانه‌كه‌، پلانه‌كه‌ به‌شێوه‌یه‌ك بو كه‌ هیچ هێزێكی یه‌كێتی نیشتمانی كوردستان به‌رگری نه‌كات له‌ به‌رده‌م ملنانی حه‌شدی شه‌عبی و گروپه‌ میلیشیاكان به‌ره‌و كه‌ركوك، ئه‌وه‌ش له‌ كاتێكدابو پلانی هێنانی ئه‌و میلیشیانه‌و هه‌ڵكردنی گڵۆپی سه‌وز بۆیان، هه‌ر به‌ پلان و نه‌خشه‌ی لاهور شێخ جه‌نگی بو.

    به‌گوێره‌ی‌ پلانه‌كه‌، ده‌بوایه‌ نه‌جمه‌دین كه‌ریم له‌ كه‌ركوك بكوژرێ، هێزه‌كه‌ی‌ كۆسره‌ت ره‌سوڵ-یش به‌ ته‌واوی له‌ناوببرێت، چونكه‌ هێزه‌كه‌ له‌وه‌ ئاگادار نه‌كرابوه‌وه‌ كه‌ هێزه‌كانی‌ تری یه‌كێتی نیه‌تی پاشه‌كشه‌كردنیان هه‌یه‌ له‌ یه‌كه‌م جوڵه‌ی میلیشیاكان حه‌شدی شه‌عبی.

    هه‌ر له‌ ناو پلانه‌كه‌شدا، وابڕیاری لێدرابو، میلیشیاكان به‌ره‌و هه‌ولێر و دهۆك و بڕۆن و جگه‌ له‌سلێمانی، ته‌واوی ناوچه‌ كوردییه‌كان بخرێته‌ ژێر ركێفی حه‌شدی شه‌عبییه‌وه‌، به‌ڵام دواتر ئه‌و هه‌نگاوه‌ به‌هۆی به‌رگریكردنی سه‌ختی پێشمه‌رگه‌ له‌ پردێ شكستیهێنا.

    16ی‌ ئۆكتۆبه‌ر و لێكه‌وته‌كانی به‌رده‌وام بون، به‌ڵام ئه‌مجاره‌ به‌ نهێنی و هه‌ر له‌ناوخۆی یه‌كێتایدا روداوه‌كان رویاندا، له‌ پڕ هێرۆ ئیبراهیم ئه‌حمه‌د دیار نه‌ما، كۆسره‌ت ره‌سوڵ به‌ په‌له‌ گه‌یه‌نرایه‌ نه‌خۆشخانه‌، نه‌جمه‌دین كه‌ریم كه‌ له‌ ئه‌وپه‌ڕی ته‌ندروستی خۆیدا بو، هه‌واڵی كۆچی دوایی بڵاوكرایه‌وه‌، مه‌لا به‌ختیاریش ژه‌هر خوارد كراو تا ئاماده‌كردنی ئه‌م راپۆرته‌، له‌ ئه‌ڵمانیا له‌ ژێر چاودێری ته‌ندروستیدایه‌.
  • به‌گوێره‌ی‌ پلانه‌كه‌ ده‌بوایه‌ نه‌جمه‌دین كه‌ریم له‌ كه‌ركوك بكوژرێ، هێزه‌كه‌ی‌ كۆسره‌ت ره‌سوڵ-یش به‌ ته‌واوی له‌ناوببرێت
  • ده‌ستگرتن به‌سه‌ر یه‌كێتیدا
    ئامانج و ستراتیژی لاهور شێخ جه‌نگی بۆ ئه‌وه‌بو ده‌ستبگرێت به‌سه‌ر یه‌كێتیدا، ئه‌و ئامانجه‌، جگه‌ له‌ بافڵ و قوباد، هه‌مو سه‌ركرده‌ به‌ ئه‌زمونه‌كانی یه‌كێتی ئاگاداری بو، به‌ڵام به‌ حورمه‌تی كوڕانی مام جه‌لال ئاشكرایان نه‌ده‌كرد، ده‌یانزانی لاهور شێخ جه‌نگی له‌ رێگه‌ی‌ پاكتاوه‌ سیاسییه‌كانه‌وه‌ ده‌یه‌وێت خۆی ببێت به‌ قسه‌كه‌ری یه‌كه‌م، هه‌مو هه‌وڵ و ته‌قه‌لاكانیشی هه‌ر له‌ به‌خشینه‌وه‌ی‌ پاره‌و پێدانی زیاتر له‌ هه‌زار ئۆتۆمۆبێل به‌و كه‌سانه‌ی‌ خۆی مه‌به‌ستی بون، هه‌ر بۆ ئه‌وه‌بون رۆژێك له‌ رۆژان فریای بكه‌وێت و بكرێت به‌ یه‌كه‌می بێ ركه‌به‌ری ناو یه‌كێتی.

    رۆژی شه‌ممه‌ 21-12-2019، ئه‌و رۆژه‌ هاته‌ پێشه‌وه‌ كه‌ پلانی بۆ دانرابو، كۆنگره‌ی‌ یه‌كێتی به‌سترا، په‌یكه‌ری حیزبه‌كه‌ی‌ گۆڕی، ئه‌نجومه‌نی گشتی سه‌ركردایه‌تی كرد به‌ 124 ئه‌ندام و زۆرترینی ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ ده‌ستنیشانكرد كه‌ سه‌ر به‌خۆی بون.

    له‌ رێگه‌ی‌ به‌شێك له‌ ده‌زگای زانیاری و دژه‌ تیرۆره‌وه‌، كه‌وتبوه‌ وێزه‌ی‌ نه‌یاره‌كانی، به‌ چه‌پ و راستدا ده‌یترساندن و هه‌ڕه‌شه‌ی‌ هه‌ڵماڵینی حه‌یاچونی ئه‌خلاقی لێده‌كردن، بافڵ تاڵه‌بانی خۆی ده‌ڵێت "بەشێک لە دەزگای زانیاری زاڵ بو بەسەر هەمو ئۆرگانێکی (یەکێتی).. هەڵبژاردنمان نەکردوە بەبێ لیستی دەزگای زانیاری، هیچ بەرپرسێکی ئەم حیزبە بەو شێوەیە دەزگای بەکارنەهێناوە.. هیچ بەرپرسێکی ئەم حیزبە ناوی دژە تیرۆری بەکارنەهێناوە بۆ بەهێزکردنی خۆی".
    جگه‌ له‌ بافڵ و قوباد، هه‌مو سه‌ركرده‌ به‌ ئه‌زمونه‌كانی یه‌كێتی ئاگاداری بو، به‌ڵام به‌ حورمه‌تی كوڕانی مام جه‌لال ئاشكرایان نه‌ده‌كرد
    كوده‌تای‌ كۆتایی و كوده‌تای هه‌ڵگه‌ڕاوه‌
  •  كۆنگره‌ی‌ یه‌كێتی نیشمانی كوردستان ئه‌نجامدراو ئه‌وانه‌ی‌ له‌مپه‌ر بون له‌ به‌رده‌م لاهوری شێخ جه‌نگی كرانه‌ ده‌ره‌وه‌، سه‌ركردایه‌تییه‌كی نوێ هه‌ڵبژێردرا كه‌ زۆرینه‌ی‌ سه‌ر به‌ ئه‌وبو، دواتر پلانی ئه‌وه‌ دانرا بكرێته‌ هاوسه‌رۆك، چونكه‌ جگه‌ له‌ بافڵ، هیچ له‌مپه‌رێكی تر نه‌مابو بۆئه‌وه‌ی‌ سه‌رۆك نه‌بێت، بۆ دۆزینه‌وه‌ی‌ رێگه‌ چاره‌یه‌ك، كرایه‌ هاوسه‌رۆك، واته‌ له‌ په‌نای بافڵدا ئه‌ویش سه‌رۆك بێت، به‌ڵام ئه‌وه‌ش ته‌نها تاكتیك بو، ئه‌گینا به‌ كردار ده‌یویست سه‌رۆكی فیعلی بێت و له‌ ناچاریدا ئه‌وه‌ی‌ قبوڵكردبو.

    بۆیه‌ ورده‌ ورده‌ له‌ به‌رامبه‌ر رۆڵ و جوڵه‌كانی بافڵ وه‌ك هاوسه‌رۆك، لاهور شێخ جه‌نگی قه‌ڵس ده‌بو، هه‌ڵپه‌ی‌ بو له‌ زوترین كاتدا كوڕانی تاڵه‌بانیش هاوشێوه‌ی‌ زۆرێك له‌ سه‌ركرده‌كانی تر، بێ قڕه‌ له‌ كاربخرێن و گۆڕه‌پانه‌كه‌ی بۆ ته‌خت ببێت.

    سه‌ره‌تا له‌ رێگه‌ی‌ دروستكردنی ژاوه‌ ژاو له‌ناو رێكخستنه‌كان و سه‌ده‌ها میدیاو په‌یجه‌وه‌ چه‌نده‌ها ناوو ناتۆره‌ی‌ خستبوه‌ شوێنیان، به‌پێی زانیارییه‌كان مانگانه‌ زیاتر له‌ 2 ملیۆن دۆلار بۆ ئه‌و میدیاو په‌یجانه‌ خه‌رج ده‌كرا، مه‌به‌ستی لاهور له‌وكاره‌ی‌ ئه‌وه‌بو به‌ هه‌موان بڵێت، بافڵ و قوباد هیچ-یان شایانی ئه‌وه‌ نین رۆڵیان هه‌بێت له‌ناو یه‌كێتیدا، ته‌نانه‌ت جگه‌ له‌ من كه‌س شێوه‌و روخسار و هه‌ڵسوكه‌وتیشی نه‌چوه‌ته‌ سه‌ر مام جه‌لال.

    رۆژنامه‌نوس و چاودێری سیاسی شەنکار عەبدوڵا، كه‌ له‌ روداوه‌كانی 8ی‌ ته‌موزه‌وه‌ به‌ وردی چاودێری ره‌وشه‌كه‌ ده‌كات ده‌ڵێت: "لاهور شێخ جەنگی دەیزانی هەتا منداڵێکی ماڵی مام جەلال مابێ ئەو بە خەونەکەی ناگات، بۆیە دەیویست پاکتاویان بکات، چونکە باش دەیزانی کاریزمای مام جەلال بۆ بافڵ و قوباد تاڵەبانی دەگەڕێتەوە نەک بۆ لاهور شێخ جەنگی و براکانی."

    ورده‌ورده‌ بافڵ تاڵه‌بانی كه‌ دڵپاكانه‌ له‌ زۆر بابه‌تدا خۆی دابوه‌ ده‌ست لاهور، له‌ پیلان و ته‌ڵه‌كه‌كان تێده‌گه‌یشت، به‌ڵام به‌پێچه‌وانه‌ی‌ ئه‌وه‌ی‌ كه‌ میدیاكانی لاهور ده‌یانوت تیانه‌وه‌ستاو و بێ پلانه‌، زو هه‌ڵده‌چێ و توڕه‌ ده‌بێت، توڕه‌ ده‌بێت و زو سارد ده‌بێته‌وه‌.. نه‌رم نه‌رم، له‌سه‌رخۆ و به‌ پلان، جوڵه‌كانی دژ به‌ لاهور داڕشت و له‌ 8ی‌ ته‌موزدا سه‌ره‌تای كۆتایهێنان به‌ كوده‌تا و پاكتاوه‌كانی لاهوری شێخ جه‌نگی ده‌ستیپێكرد.

     بافڵ تاڵه‌بانی و هێزێك، هه‌ڵیانكوتایه‌ سه‌ر ده‌زگای زانیاری و دو به‌رپرسی نزیكی لاهور شێخ جه‌نگی-یان ده‌ستگیركرد، دواتر به‌ره‌و هێزی دژه‌ تیرۆر رۆشتن و ئه‌وێشیان كۆنترۆڵكرد، له‌ رۆژانی دواتردا به‌رپرسه‌كانی ئه‌و دو ده‌زگایه‌یان گۆڕی، ده‌ستیانگرت به‌سه‌ر ئه‌و میدیایانه‌دا كه‌ به‌ پاره‌یه‌كی خه‌یاڵی لاهور شێخ جه‌نگی دژ به‌ نه‌یارو ركه‌به‌ره‌كانی به‌ كاری ده‌هێنان.

    هه‌موان تۆشی شۆك بون، ده‌یانپرسی داخۆ بافڵ ده‌یه‌وێت كوده‌تا بكات، به‌ڵام ئه‌و پێچه‌وانه‌كه‌ی‌ باسكردو وتی "سیخوڕم لە ناو ئەم ماڵە دۆزیوەتەوە، سیخوڕی حیزبێک یان وڵاتێکی دیکە نەبو، سیخوڕی دەزگای زانیاری بو.. من دەرمانخوارد کراوم، بەڵگەشم هەیە کە من دەرمانخوارد کراوم لە ناو ماڵی خۆم، دانپێدانانیشم هەیە، دەرمانەکەش دۆزراوەتەوە.. ئەوە هەڵوەشاندنەوەی کودەتا بو، دەمێک ساڵە لەناو ئەم حیزبە کودەتا کراوە، لاهور دەزگا ئەمنییەکانی بەکارهێنا بۆ ئەو کودەتایەی کە ئێمە هەڵمانوەشاندەوە".
  • به‌پێچه‌وانه‌ی‌ ئه‌وه‌ی‌ كه‌ میدیاكانی لاهور ده‌یانوت تیانه‌وه‌ستاو و بێ پلانه‌، زو هه‌ڵده‌چێ و توڕه‌ ده‌بێت، توڕه‌ ده‌بێت و زو سارد ده‌بێته‌وه‌.. نه‌رم نه‌رم، له‌سه‌رخۆ و به‌ پلان، جوڵه‌كانی دژ به‌ لاهور داڕشت

    سه‌ره‌نجام
  •  لەشەو رۆژێکدا بافڵ تاڵەبانی هەمو شتێکی بەسەر لاهور شێخ جەنگیدا قوڵپ کردەوەو نەیتوانی هیچ پەرچەکردارێک بنوێنێ، ده‌ركه‌وت پێگەی لاهور شێخ جەنگی لەیەکێتیدا بەهۆی لێهاتوی خۆیەوە نەبو، بەڵکو بەهۆی بەخشینەوەی زیاتر لە هەزار ئۆتۆمبێل و هەزاران چەکی جۆراوجۆر بەخەڵک هەتا لایه‌نگریان بكڕێت.

    شەنکار عەبدوڵا ده‌ڵێت: لە8ی تەموزەوە بافڵ تاڵەبانی بە لەبەرکردنی جلی سه‌ربازی سەلماندی دەیەوێت هاوکێشەکە یەکلایی بکاتەوە لە بەرژەوەندی خۆیی و کردیشی، لاهور شێخ جەنگیش نەیتوانی هیچ جوڵەیەک بکات، لە یەکەم رۆژەوە بافڵ سەلماندی دەتوانێت هاوکێشەکە قڵپ بکاتەوە و ئەو ئیمپراتۆریەتەی لاهور بەکودەتای سپی و خەرجکردنی پارەیەکی بێ شومار و هەڕەشە و ترس و تۆقاندن دروستی کردبو، لە چەند سەعاتێکدا هەموی هەڵگێڕایەوە".

    ئێستا كه‌ نزیكه‌ی‌ چوار مانگ به‌سه‌ر ئه‌و روداوانه‌دا تێده‌په‌ڕێت، لاهور شێخ جه‌نگی و زۆرێك له‌ هاوكاره‌كانی له‌ یه‌كێتی ده‌ركراون، له‌بری ئه‌وه‌ی‌ ده‌یویست سه‌رۆك بێت، ناسناوه‌كه‌ی‌ گۆڕاوه‌ بۆ هاوسه‌رۆكی پێشو، وابڕیاریش دراوه‌ سه‌رجه‌م ئه‌و موڵك و ماڵه‌ی‌ چه‌ند ساڵه‌ كۆی كردوه‌ته‌وه‌، له‌ زوترین كاتدا لێی وه‌ربگیرێته‌وه‌و سه‌رجه‌م دۆسییه‌ی‌ پاكتاوه‌كانیش له‌ رێگه‌ی‌ ژه‌هره‌وه‌، له‌ رێگه‌ی‌ دادگاوه‌ روبه‌ڕوی بكرێته‌وه‌، به‌وپێیه‌ش بێت، دور نییه‌ رۆژێك له‌ رۆژان، ناوبراو به‌ند نه‌كرێت و له‌ پشتی تێلی به‌ندیخانه‌وه‌ خه‌ونی راسته‌قینه‌ نه‌بینێت به‌ سه‌رۆكایه‌تییه‌وه‌..



هەواڵی پەیوەندیدار

هەواڵی زیاتر

زۆرترین بینراو


Copyright © 2020 All Rights Reserved Designed And Developed By AVESTA GROUP