دواین هەواڵ

شکەستی هەواڵگری

‌بەھرۆز عزەت

05/08/2024

دەزگا هەواڵگرییەکان  ئەو دامەزراوانن کە لەژێر سەرکردایەتی ئەکتەرە دەوڵەتی و نادەولەتیەکان  بەشێوەیەکی شاراوە کاردەکەن و مەبەستیان پاراستنی بەرژەوەندییە نیشتمانییەکان و دەستەبەرکردنی ئاسایشی نەتەوەییە .بەڵام زۆرجار دەزگاکان  و پرۆسەکانی هەواڵگری  ڕووبەڕووی هەڵە دەبنەوە کە دواتر رەنگە ببنە شکەستی هەواڵگری. ئەمەش هەندی جار کۆی سیستمەکە ڕوبەڕوی مەترسی جۆراوجۆر دەکاتەوە .
ئەمە سەرەڕای ئەوەی کە ئاکتەرە دەوڵەتی و نادەوڵەتیەکان هەوڵ دەدەن باشترین تواناکانیان بخەنە خزمەت ئەو دەزگایانە ، کەوایە سەرەڕایی پیشەیی و لێهاتوویی ناوازەی دەزگا هەواڵگرییەکان و ئەو سەرچاوانەی لەبەردەستیان دان لەهەر کاتیکدا ئەگەری ئەوە هەیە کە دوچاری هەڵە ببن دواتر بە گۆڕیت بۆ شکەستی هەواڵگری . کەوایە هەمیشە ئەو زانیاریانەی کە ئەو دەزگایانە کۆیان دەکەنەوە ئەوەندە تەواو و گشتگیر نین کە بتوانن بە وردی هەموو شتێک بزانن یا ریگڕیی  لێبکەن . 

بۆیە گرنگ نییە حکومەتەکان چۆن ڕێکخراوە هەواڵگرییەکانیان دیزاین دەکەن یان چەندە بەهێز و گەورەن، هەمیشە خاڵیکی لاواز بەجی ئەمینیت کە 
ئەگەری ئەوە هەیە هەڵیک روبدات یاخۆد هەموو کات ئەگەری ئەوە هەیە شکەستی هەواڵگری ڕووبدات. وەک دەبینین کە  مێژوو پڕە لە شکە ستی هەواڵگری، بەڵام ئەوە ئەو  ڕاستییە لەناونابات کە سەرکەوتنی گەورە لە ڕێگەی هەوالگرییەوە  بەدەست هاتوون ، بۆیە ئەمە واقیعی کاری هەواڵگرییە، کە ژمارەی سەرکەوتنەکان زۆر زیاترن لە شکەستەکان، بەڵام دەبێت بە شاراوەیی بمێنەوە، لە کاتێکدا کە شکەستەکان دەبنە هۆی  ڕێکلامی بە  ئازار  و شەرمەزارکەر  و هەمیشە زیاتر سەرنجی هەمووان بۆ خۆیان  ڕادەکەیشن . 

لێرەدا باس لە چەمک و  تیۆرو و هۆکارەکانی شکەستی هەواڵگریی و دەزگا هەواڵگرییەکان  دەکەین. 

لە نێوان توێژەران و شارەزایانی هەواڵگری و ئەمنیدا  کۆدەنگی لەسەر چەمکی شکەستی هەواڵگریی نیە. 

گاری شمیت و ئەبرام شولسکی شکەستی هەواڵگری بە لێکدانەوەی هەڵە بۆ دۆخێک پێناسە دەکەن. بەواتای ئەوەی تێگەیشتنیکی هەڵە  لە دۆخیک کە دەبێتە هۆی ئەوەی حکومەتێک کارێک بکات کە لەگەڵ بەرژەوەندییەکانی خۆی نەگونجێت یا بە پێچەوانەی بەرژەوەندییەکانی خۆی بێت. 

مارک لێڤێنتاڵ دەڵێت شکەستی هەواڵگری بریتییە لە شکەستی بەشێک یان چەند بەشێک لە پرۆسەی هەواڵگری. لە بەرهەمهێنانی هەواڵگریی دروست و لە کاتی خۆیدا ، سەبارەت بە پرسێک یان ڕووداوێکی گرنگ بۆ بەرژەوەندی نیشتمانی.

بەڵام باشترین پێناسە تێکەڵەیەکە لە هەردوو شکەستی هەواڵگرییە : شکەستی پرۆسەی هەواڵگریی و جواب نەدانەوە و گوینەدانی بریاردەران  بە هەواڵگریی دروست و دقیق .بەڵام بەگشتی شارەزایان گەیشتوونەتە ئەو ئەنجامەی کە شکەست حەتمییە. ئەما سەبارەت بە  سەرچاوەو و هۆکارەکانی شکەستی هەوالگری دیدگایی جیاواز هەیە.لەم بارەیەوە چەند  تیۆری جیاوازن هەن  بۆ ڕوونکردنەوەی شکەستی هەواڵگری، تیۆرییە جیاوازەکانی شکەستی هەواڵگریی دەتوانرێت دابەش بکرێت بەسەر چەند ڕێبازێکی جیاوازدا، کە لە بنەڕەتدا ئەو پرسیارەی کە دەکرێت ئەمەیە. کێ تاوانبارە؟ ئایا کۆمەڵگای هەواڵگریی؟ یان داڕێژەرانی سیاسەت و بڕیاردەرەکان، یان ئەو بڕیارەکانی کە دوژمن دەیدات ؟!.لێردەا بە کۆرتی ئاماژیان پێ ئەکەین 

-ڕوانگەی کلاسیکی

ئەم بۆچوونە لە ئەدەبیاتی زانیاریدا زاڵە، قوتابخانەیەکی تەقلیدی فراوانە و لایەنگرانی لەسەر هیچ هۆکارێکی تایبەتی شکەستی هەواڵگریی کۆک نین، بەڵام زۆربەیان مەیلیان هەیە کە کێشەی شکەستی هەواڵگریی لەسەر دوو ئاستی شیکاری ڕوون بکەنەوە ، ئاستی بەرپرسیارێتی، واتە کێ تاوانبارە؟. لێرەدایە کە باسەکان تیشک دەخەنە سەر   پرسەکانی سیاسەت و ئەو ئاستە لە شیکارییە کە تیۆرستانی ناو قوتابخانەی تەقلیدی دابەش دەکات بەسەر سێ قوتابخانەی لاوەکیدا.

-زۆربەیان باوەریان وایە  کە  هەڵە و شکەستی سەرەکی زۆربەی جار  لە بڕیاردەرەکانەوەیە  لەئاستی سیاسیی.

-گروپێکی دیکە و تاڕادەیەک بچووک لە قوتابخانەی تەقلیدیی مەیلیان هەیە کۆمەڵگەی هەواڵگریی بە  تاوانبار  بزانن .

-لەکاتێکدا گروپی سێیەم پێیان وایە غافلگیریی زۆربەی جار  دەرئەنجامی فریودانە  وەک بەشیکە لە کردەوەکانی تری دوژمن.

-بەڵام زۆربەی تیۆرستانی هەواڵگری تەقلیدی شیکاری شکەست و غافلگیری  لە ئاستی کردارییدا شیدەکەنەوە  ، 
واتە گەڕان بەدوای هۆکارەکان و ئەو هەڵانەدا کە ڕەنگە لە لایەن سیاسیەکانەوە ؟ یا دەزگا هەواڵگرییەکان یا دوژمنەوە بۆبیت؟ . ئەم هۆکارانە بریتین لە کێشەکانی هەواڵگری و پەیوەندی سیگناڵەکان  و کێشەی ناسینەوە  وەک تێگەیشتنێکی هەڵە لەلایەن شیکارەکان یان داڕێژەرانی سیاسەت یان کێشەی دامەزراوەیی .

نووسەری بەناوبانگی ئەم قوتابخانەیە ڕیچارد بێتس، دەلێت شکەست لە هەڵەی داڕێژەرانی سیاسەت دروست دەبێت. ئەو دەڵێت شکەستی هەواڵگری  نەک هەر حەتمییە بەڵکو سروشتییە. واقیعەکە ئەوەیە کە داڕێژەرانی سیاسەت زۆرجار پێشنیارەکانی هەواڵگریی پشتگوێ دەخەن یان بە هەڵە تێدەگەن. 

نوێنەری دووەمی قوتابخانەی تەقلیدی مایکل هەندێل،  دەڵێت کێشەی سەرەکی شکەستی هەواڵگریی لە پرسی ناسینی چالاکیەکانی  مرۆڤە، بە بۆچوونی ئەو هۆکاری سەرەکی شکەستی هەواڵگری لەسەر بنەمای سنووردارکردنی سروشتی دەروونی مرۆڤەکانە، هەروەها زۆربەی  شکەستەکانی هەواڵگریی لەبەر ئەوە ڕوودەدەن کە شیکارانی هەواڵگری و بڕیاردەران ڕەتیدەکەنەوە کە مفهومەکانیان  لەگەڵ زانیارییە نوێیەکاندا بگونجێنن .
نوێنەرێکی دیکەی ئەم بۆچوونە، ئەبرام شولسکی دەڵێت هەرچەندە پرۆسەی شیکاری چالاکیەکی فیکرییە. بەڵام لە ژینگەیەکی دامەزراوەیی و ستانداردا ڕوودەدات بەجۆرێک کە ئەنجامی کۆتایی زیاتر بەرهەمی سیستەمێکە. بۆیە لە زۆر حاڵەتدا هەواڵگری کەوتۆتە ژێر هەژمونی سیاسەتەوە.

سێیەمین قوتابخانەی لاوەکی لە نێو تیۆرستانی هەواڵگری تەقلیدیدا کە تەرکیزیان لەسەر شکەستی دەزگا هەواڵگرییەکان یان داڕێژەرانی سیاسەت نییە، بەڵکو لەسەر کردەی هێرشبەرە. نوێنەرانی ئەم بۆچوونە زۆربەی جار سەرنجیان لەسەر فریودانە و ئەو تیۆرییە دەخەنە ڕوو کە شکەستەکە خەتای دوژمن و کردەوە هێرشبەرەکانە.  دیارترین نمونە بارتون وایلی یە کە لەساڵی ١٩٤١ هێرشی نازییەکانی بۆ سەر سۆڤیەتی خستەبەر لێکۆلێنەوە ، بەو ئەنجامە گەیشت کە ئەوە فێڵەکانی هیتلەر بوون کە بوونە  هۆکاری سەرسوڕمانی سوڤیەت نەک هەڵەکانی سۆڤیەت .

-ڕوانگەی گەشبینی

ئەم بۆچوونە گەشبینانەترە.  پێیان وایە بە بەکارهێنانی تەکنەلۆجیا دەتوانرێت هەواڵگری باشتر بکرێت، بەتایبەتی شکەستی هەواڵگری بە بەکارهێنانی تەکنیکی نوێ دەتوانرێت کەم بکرێتەوە نوێنەرانی ئەم قوتابخانەیە، بروس برۆکیتز، واڵتەر لاکۆر، مایکل هێرمان،.

هێرمان دەڵێت وڵاتان هەرگیز ناتوانن بە تەواوی لە یەکتر تێبگەن ، بۆیە شکەستی هەواڵگریی  نەک هەر دەکرێت ڕووبدات، بەڵکو دەبێت ڕووبدات .

-ڕوانگەی جێگرەوە

بیرمەندانی تر هەن کە دەڵێن لە ڕاستیدا  بە شێوەیەکی مەنتقی هیچ ئەکتەرێک ناتوانرێت تاوانبار بکرێت بە شکەستی هەوالگری . ئەگەر بە وردی بیر لە شکەست بکەینەوە لە هەر چالاکیەکی مرۆییدا، ئەوا بەو ئەنجامە دەگەین کە هەواڵگریش وەک هەر چالاکیەکی مرۆیی ناتەواوە و شکەستهێنان لە هەر چالاکیەکدا سروشتییە. بۆیە شکەست بەشێکە لە هەواڵگری.

ئەم ئارگیومێنتە بانگەشەی ئەوە دەکات کە هەوالگری  زانست نییە، چونکە هەواڵگری هەمیشە هەمان ئەنجام لە هەمان ژینگەدا نادات بەدەستەوە ، هەمیشە هۆکاریک هەیە کە  ناتوانرێت  کۆنتڕۆڵ بکریت، نوێنەرایەتیکردنی ئەم جۆرە ڕوانگەیە تیۆرێکی بەدیلە. لەسەر بنەمای لێکۆڵینەوەکانی چارڵز پێرۆڵ، پێی دەوترێت تیۆری ڕووداوی ئاسایی. چارڵز دەڵێت ڕووداوەکان لە سیستەمی ئاڵۆزدا حەتمین چونکە مەحاڵە پێشبینی هەموو شکەستە ئەگەرییەکان  بکرێت. هەڵە لە دامەزراوە گەورەکاندا ڕوودەدات، بەهۆی کەڵەکەبوونی هەڵەی بچووکەوە .

بەگشتی هۆکارەکانی  شکەستی هەواڵگری زۆرن، لەڕاستیدا توێژەران و پسپۆڕان لەسەر هیچ هۆکارێکی دیاریکراوی شکەستی هەواڵگری کۆک نین، 
لێردەا ئاماژە بە گرنگترین و سەرەکیترین هۆکارەکانی شکەستی هەواڵگریی دەکەین :

-شکەست دەکرێت  لە خول ( قۆناغی) هەواڵگریی دا ڕووبدات و دواتر  پەرەبستێنێت. بە واتایەکی تر، شکەستی هەوالگری دەتوانێت لە ئاستی جیاواز و لە قۆناغی جیاوازدا لە ماوەی خولی هەواڵگری ڕووبدات. بۆیە هەر قۆناغێک لە بنەڕەتدا کراوەیە بۆ شکەستی هەواڵگری. کەواتە سروشتی ئاڵۆزی کۆمەڵگاکانی هەواڵگری، بواریان  بۆ هەڵە و شکەست لە ئاستە جیاوازەکانی هەواڵگریدا بەجێهێشتووە . جا چ لەسەر ئاستی تاک بێت یان سیستەم.

بۆ نموونە لە قۆناغی کۆکردنەوەدا لە ڕێگەی کۆکردنەوە و داتای نادروست یان ناپەیوەندیدار. یان دەکرێت لە قۆناغی ئاراستەکردنی خولی هەواڵگری بێت بەهۆی نەبوونی پەیوەندی کاریگەر لە نێوان بەکارهێنەران و بەرهەمهێنەران

هەواڵگری یان دەکرێت لە دەرەوەی ئەم هەنگاوانە بێت بەگشتی لە کاتی پرۆسەی هەواڵگریی ڕووبدات. بۆ نموونە، کێبڕکێی نێوان دەزگا هەواڵگرییەکان دەتوانێت ببێتە هۆی هاوکاری نەکردنی دەزگاکان یان دزەکردنی زانیاتی هەستیار و گرنگ . لە ڕێگەی چاندنی سیخوڕ و تەکنەلۆجیا و هێرشی ئەلیکترۆنی یان خیانەت، کە دیارترین هۆکاری خیانەت پارە، ئایدۆلۆژیا، ناچارکردن، هۆکارە دەروونییەکانی دیکەی وەک ڕق و کینە، تۆڵەسەندنەوە، خۆپەرستیی.

- زۆربەی شکەستەکانی هەواڵگری لە بنەڕەتدا دەرئەنجامی شیکاری هەڵە یان کۆکردنەوەی زانیاری ناکافی یاخۆد بە هۆی کەمی زانیاریین.

بە واتایەکی تر لایەنگری و بیرکردنەوەی شیکارکەر گرنگترین لایەنەکانی شکەستی هەواڵگری و شیکردنەوە و تێگەیشتن لە کێشەکانی شیکارکەرن. بە بڕوای یۆنگ مون، دوو کێشەی سەرەکی هەیە سەبارەت بە شکەستی شیکاری تاکەکەسی: توانای شیکارکەرەکان  و ئەو هەڵە مەعریفیانەی کە ڕەنگە ببێتە هۆی گریمانە ناڕاستەکان. چونکە بیرکردنەوەکان جێگیر نین، کاریگەری  پەروەردە و ئەزموون و کولتووریان لەسەرە. مرۆڤ لەسەر بنەمای ئەوەی دەیزانێت یان ئەوەی پێشتر ئەزموونی کردووە زانیاری وەردەگرێت، بۆیە شیکاران، ئەفسەرانی هەواڵگری، وەک هەموو مرۆڤەکان، هەوڵدەدەن بە شێوەیەکی عەقڵانی مامەڵە بکەن، بەڵام لە ژێر کاریگەری نائاگایی سیستەمی بیروباوەڕی پێشوەختە، ئەولەویەتەکانی داڕێژەرانی سیاسەت، پێداویستییە سۆزدارییەکان وەک  ترس، ئارەزووەکان، سیستەمی بیروباوەڕ، مزهبی، ئاڵوگۆڕی سۆزداری، بەرژەوەندی کەسی، هەستکردن بە تاوان و زۆر شتی تر، بۆیە کاتێک کۆمەڵگەی هەواڵگری یان دەزگا هەواڵگرییەکان زانیارییەکان بە دروستی شی ناکەنەوە و  
پێشهات و ڕەوتە سەرەکییەکان پشتگوێ دەخەن ، ئاگاداری پێشوەختە و ورد ناخنە ژێردەستی بریاربەدەستەکان و دارێژەرانی سیاسەت ، ئەوا  بەدڵنیاییەوە شکەستی هەواڵگری و سیاسی ڕوودەدات کاتێک ئەو زانیاریانە بەکاردەهێنرین .

بەڵام ڕیچارد بێتس دەڵێت شکەستی هەواڵگری بە پلەی یەکەم دەرئەنجامی سیاسەت و دەروونناسییە نەک شیکارکردن  و ڕێکخستن . تەنانەت بێتس لێکۆڵینەوەی لە هێرشی لەناکاو کردووە گەیشتە ئەوەی هەمووکات پێش ئەوە کەسیک هوشداری مەترسیەکە دەدات بەڵام کەس گویی لێ ناگریت یان بەهەندی وەرناگرن .

 وە دەلێت زۆربەی کات سیاستمداران بڕیاری زۆر خراپ دەدەن و شکەست دەهێنن، بەڵام هەمیشە دەتوانن بانگەشەی ئەوە بکەن کە ئەو  بڕیارە خراپەی کەدراوە  لەبەر ئەوەیە کە کۆمەڵگەی هەواڵگری یان دەزگا هەواڵگری زانیاری و لێکدانەوە و ڕوونکردنەوە و ئاگادارکردنەوە و هوشداری پیویستیان نەداوە، هەر بۆیە مەرج نییە شکەستی سیاسی بە هۆی شکەستی هەوالگرییەوە دروست بێت .

-یەکێکی تر  لە هۆکارەکانی تری شکەستی هەواڵگری فشارە سیاسییەکانە بۆ سەر هەواڵگری یان کاتێک هەواڵگری  ملکەچی سیاسەت دەبێت ، بەسیاسیکردنی ڕاپۆرتی هەواڵگری  بەگشتی دوو جۆرە : یەکەم ناتوانن ڕاستییەکان بە دەسەڵات بڵێن، ڕێگەی دیکە کە مەترسیدارترە، دروستکردنی بە ئەنقەستی پرسێک کە بۆ پێشخستنی سیاسەتەکانیان بەکاریدەهێنن.

بە سیاسیکردنی ڕاپۆرتە هەواڵگرییەکان لە زۆربەی حاڵەتەکاندا لە ژێر پەردەی ئاسایشی نیشتمانیدایە. 

-هۆکاریکی تر ئەوەیە کە زۆر بیر لەوە بکریتەوە  کە دوژمن چییە نەک ئەوەی کە دەتوانێت بگۆڕێت بۆ چی ناکریت هیچ کات  ئامانج و مەبەستی بەرامبەرەکەت فەراموش بکەیت یان بەهەندی وەرنەگریت. یا باوەرنەکردن یان ڕەتکردنەوەی ئەوەی کە لێرەدا ڕوونادات.

 

-زۆر متمانە بە سیستەمی هەواڵگری و دەزگا هەواڵگری جاری وایە دەبێتە کارەسات. 

-تێنەگەیشتنی جددی لە مەترسی و پشتگوێخستنی هۆشداری و ڕاپۆرتی هەواڵگری ، 

-هۆکاریکی دیکە مەسەلەی دامەزراوەیی و دیسپلینی دەزگا هەواڵگرییەکان ، وەک ناکارامەیی کارمەندان  یان ناتەبایی نێوان دەزگاکان .یان ناتەبایی خەمڵاندنەکان واتە  کاتێکە کە دەزگا هەواڵگرییەکان  ناتوانن خاڵەکان بەیەکەوە ببەستنەوە.

-هەندێک جار زۆری سەرچاوەکان و زانیاری زۆر  دەبێتە هۆکاری شکەستی هەواڵگری .

هەرچەندە ئەکتەرە  دەوڵەتی و نادەولەتیەکان  و دەزگا هەواڵگرییەکان ، زانا ، پسپۆڕانی هەواڵگری بۆ ماوەیەکی زۆرە کە هەوڵدەدن  بە هەموو شێوەیەک ڕێگری لە شکەستی هەواڵگریی  بکەن ، بەڵام پێدەچێت شکەستی هەواڵگری تا ڕادەیەک حەتمی بێت . لێرەدا هەوڵدەدەین بە پشتبەستن بەم تیۆر و هۆکارانە ئاماژە بە  ڕوداوی تاران بکەین کە چاوی هەموو جیهانی لەسەرە کە ئایا ئەمە شکەستی هەوالگریی بوو ؟ هەرچەند لە ساڵانی پێشوو چالاکی لەم شێوەیە ڕوویداوە وەک تیرۆرکردنی زانا ئەتۆمیەکانی ئێران .

لەسەرەتادا عملیاتیکی بەم شێوەیە پیویستی بە بەرنامەیکی ئاست بەرزی فراوان و کۆکردنەوەی زانیاری تایبەت و ورد ، لەکاتی خۆیدا هەیە جیا لە بەکارهێنانی چەندین تاکتیکی ئەمنی و هەواڵگریی . هەورەها پیویستی بە هاوکاری و هەماهەنگی هەیە لەگەل چەند دەزگای هەواڵگریی جیهانی و ناوچەیی. لەگەڵ پیویست بوون هەوالگری تەکنەلۆجی بەرز و هەواڵگری مرۆیی (جاسوس)لە ناو قوڵایی دەزگا و دامەرزاوە ئەمنی و هەواڵگرییەکانی ئەو  ئاکتەری کە کراوەتە ئامانج  ! کە دەستیان بگات بە زانیاری زۆر گرنگ و ژیانی لە ئاستی بەرز لەناو دەولەتدا ، بەتایبەتی لەناو دەزگای سەربازیی ، ئەمنی و هەواڵگرییدا  !.ئەمە سەرەڕای ئەوەی کە بۆ ئەنجامدانی چالاکیەکی لەم شێوەیە دەبێت سود لە باشترین و پێشکەوتوترین یەکەی تایبەت ، توانا و تەکنەلوجیەکانی بەردەستت وەرگریت. بۆ چاودیریی کردنی بەردەوامی شۆینی ئامانجەکە. 

سەرەڕای  بونی ئەمنیەتیکی بەهێز لە قوڵایی تاران لە یەکێک لە تایببەترین ڕۆژەکان و یەکێک لە گرنگترین و خۆشەویسترین میوانەکانی کۆماری ئیسلامی لەنێوان دەیان میوانی بیانی کرا ئامانج زۆر بە سەرکەوتویی !!؟.
ئەم چالاکیە دیسانەوە پێمان دەلێت  کە هەر کێ دەژایەتی ئەمریکا و ئیسرائیل بکات لەهەرکاتیک و لەهەر شۆینیکدا بێت دەتوانن بیکەنە ئامانج  !!. ئاستی بەرزی هەواڵگری و تەکنەلۆجی ئەمریکا و ئیسرائیلمان پێشان ئەدات ، نیشانی دا کە ئیسرائیل دانوستانی ناویت تا بەتەواوی حماس ویران دەکات ، پێگە و هێزی خۆی پیشان دا لە قوڵای ئێران و ناوچەکە ، لە یەک شەودا هێرشی کردە سەر تاران ، بیروت و بەغداد ،  هەروەها توانی قەربوی شەرمەزرایەکەی ٧ ئۆکتبەر بکاتەوە . هەروەها  ئەشارەی  بە خاڵە لاوازەکانی دەزگا ئەمنی و هەواڵگرییەکانی کۆماری ئیسلامی دا  لەوانە لاوازی ئاستی تەکنەلوجی ئەمنی و هەواڵگری کۆماری ئیسلامی ، بەبەراورد بە رۆژئاوا، بونی پێگە و جاسوس لە قوڵایی کۆماری ئیسلامی ئێران .وەک عەلی یونسی وزیری پیشووی ئیتلاعات  پیش سێ ساڵ لەبارەی هەژمونی موساد لە کۆماری ئیسلامی هوشداری دابوو . ئەوەی پێشان دا کە پاکسازی و لابردنەکانی کە کۆماری ئیسلامی ئەنجامی دابوون چارەسەر نەبوون ، وەک لابردنی حسین طائب بەرێوبەری پیشووی هەواڵگریی سوپا و لابردنی ئیبراهیم جباری فەرماندەی سوپای ولی ئەمر و گاردی پاراستنی ریبەری ئێران  .

لەژێر رۆشنایی ئەوەی کە باسمان کرد دەتوانین بلێن ئەمە نەک هەر شکەستیکی ئەمنی بوو ، بەڵکو شکەستیکی گەورەیی هەواڵگریش بوو . چەندین هۆکار هەن بۆ ئەم شکەستە هەواڵگرییە :

-ناکریت هیچ کات  ئامانج و مەبەستی بەرامبەرەکەت فەراموش بکەیت یان بەهەندی وەرنەگریت. یا باوەرنەکردنی ئەوەی کە لێرە و لەوکاتە ڕوونادات.

-تێنەگەیشتنی جددی لە ڕکابەرەکەت .

-هۆکاریکی دیکە مەسەلەی دامەزراوەیی و دیسپلینی دەزگا هەواڵگرییەکان ، ناتەبایی نێوان دەزگاکان . یان ناتەبایی خەمڵاندنەکان واتە  کاتێکە کە دەزگا هەواڵگرییەکان  ناتوانن خاڵەکان بەیەکەوە ببەستنەوە.

-کێبڕکێکی سیاسی ناوخۆیی ئێران لە نێوان ئۆپۆزیسیۆن و دەولەت  و ە لەنێوان خۆدی دەولەت و دەسەلاتدا، هەموو ئەو فشارانە دەتوانێت ببێتە هۆی هاوکاری نەکردنی دەزگاکان لەنێوان خۆیاندا و  هاوکاری ئۆپۆزیسیۆن  بە وڵاتانی تر یان دزەکردنی زانیاری هەستیار و گرنگ لەناو دەزگا ئەمنی و هەواڵگرییەکان .

دوای ئەو ڕووداوە چەندین پرسیار دینە پێشەوە ئایا ئیسرائیل دەتوانێت ئێران رابکێشتە ناو جەنگەکە ؟! ئایا کۆماری ئیسلامی کاردانەوەی راستەوخۆ و جدی دەبێت یان نا ؟ ئەمە ئەگەریکی زۆر ڵاواز و دورە ، چونکە ئێران  زۆر ئاقلانە تا ئێستا مامەلەی لەگەڵ دوخەکەوە  بەتایبەت لەگەل ئەو جۆرە هێرشانە کردوە هەر بۆیش ئیسرائیل تارانی هەلبژاردوە بۆ ئەو چالاکیە ! وە لای گەلی ئێرانیش قابیلی قبولە نیە کە لەسەر ریبەری حماس کۆماری ئیسلامی بچیتە جەنگەوە ! لەلایەکی تریشەوە ئیسرائیل لە ئیستا لە دۆخیکی باشدا نیە بەتایبەت لەناۆخۆ هیچ کات دۆخی ناوخۆیی ئیسرائیل بەو شیوەیە نەبووە ؟  دەکریت ئێران لە ڕیگای هێزە سیبەرکانیەوە وەڵامی ئیسرائیل بداتەوە یان وەلامەکانی وەک پیشوو بێت لە ئاستیکی وانەبێت کە کاردانەوەی گەورەی لیبکەویتەوە چون دەبێت ئێران کاردانەوەیەکی هەر هەبێت ئەما زۆر جدی نا چون ئەگەریکی زۆر دورە هەردوکیان ئەوەیان ناوێت ، هەروەها ئەمریکاش نایەویت !؟ لەگەل هەموو ئەوانشدا هەموو ئەگەریک کراوەیە و ئەگەری ئەوە هەیە کە ئەمە ببێتە سەرەتایەکی نوێ بۆ هاوکیشەوە و پەیوندییەکانی ناوچەکە؟ یاخۆد حماس ببیتە قوربانیەکەی نێوان ئەو ئاکتەرانە !؟ 

Copyright © 2020 All Rights Reserved Designed And Developed By AVESTA GROUP