لە تابلۆی سەركردەكانی
جیهاندا، كەم كەس هەیە چیرۆكی ژیانی وەك چیرۆكی شی جینپینگ سەرۆكی چین سەرنجراكیش
بێت، زۆرێك لە سەركردەكانی جیهان لە سەدەی بیست و یەكدا ئەزموونی ژیانیان لە ئەشكەوتێكدا
نەبووە و وەك جووتیارێك كاربكەن پێش سەركەوتن بەسەر پلیكانەكانی دەسەڵاتدا شی جینپینگ
لە ژیانی ئەشكەوتەوە بۆ سەركردایەتیكردنی پڕ دانیشتووترین نەتەوەی جیهان، گەشتەكەی
چیرۆكێكی نائاسایی كۆڵنەدان و دیسیپلین و هەستكردنێكی قووڵی ئەركە بەرامبەر بە وڵاتەكەی
ژیانی سەرەتایی
لە گوندەكانی چین
شی جینپینگ لە
ساڵی 1953 لە شاری پەكین لەدایكبووە، بەڵام ساڵانی ژیانی منداڵی لە ناوچە گوندنشینەكانی
پارێزگای شانشیدا بەسەربردووە. لە ساڵانی پڕ لە گێژاوی شۆڕشی ڕۆشنبیریدا، شییەكی هەرزەكار
ڕەوانەی لیانگجیاهێ كرا، كە گوندێكی بچووك بوو و لە شوێنێكی نیشتەجێبوونی ئەشكەوتدا
دەژیا. ئەم قۆناغە سەختییەی بەرەوڕووی واقیعە سەختەكانی ژیانی گوندنشین بووەوە، تێگەیشتنێكی
قووڵی بۆ ئەو خەباتانەی كە ڕووبەڕووی هاووڵاتیانی ئاسایی دەبنەوە، چاند، سەرەڕای
ئاستەنگە جەستەییەكانی كاركردن لە كێڵگەكاندا و بەردەوامبوونی بارودۆخی ژیانی سەرەتایی،
شی ئەم كاتەی بۆ لێكۆڵینەوە و بیركردنەوە بەكارهێنا، هەستێكی بەهێزی خۆڕاگری و
گونجانی پەروەردە كرد.
گەشتە سیاسییەكەی
شی جینپینگ بە جددی دەستی پێكرد كاتێك لە ساڵی 1974 پەیوەندی بە پارتی كۆمۆنیستی چینەوە
كرد، بەدرێژایی دەیان ساڵ بەسەر پلیكانەی سیاسیدا سەركەوت و پۆستی جۆراوجۆری لەسەر
ئاستی پارێزگا و نیشتمانی بەدەستهێنا. شێوازی سەركردایەتییەكەی بە پراگماتیزم و یەكلاكەرەوە
و توانای دروستكردنی كۆدەنگی لە نێوان كوتلە جۆراوجۆرەكانی ناو پارتی كۆمۆنیستی چیندا
تایبەتمەند بوو، تا ئەو كاتەی كە لە ساڵی 2013 پۆستی سەرۆكایەتی كۆماری چینی وەرگرت
، شی پێشتر ناوبانگێكی وەك چاكسازیخوازێك دامەزراندبوو كە دیدێكی ڕوونی بۆ داهاتووی
چین هەبوو. بەرزبوونەوەی بە تێكەڵەیەك لە بەها نەریتییەكان و ستراتیژییەكانی حوكمڕانی
مۆدێرن بوو، ئەمەش متمانەی هەم پارتی كۆمۆنیست و هەم خەڵكی چینی بەدەستهێنا
دیدگای شی بۆ
چین
لە ژێر سەركردایەتی
شی، چین ئەجێندایەكی گەورەی بە ئامانجی گەنجكردنەوەی نیشتمانی پەیڕەو كردووە، كە لە
دەستەواژەی (خەونی چینی)،دا كۆكراوەتەوە. ئەم دیدە مۆدێرنیزاسیۆنی ئابووری و هێزی
سەربازی و داهێنانی تەكنەلۆژی و ئامادەیی بەهێز لەسەر شانۆی جیهانی لەخۆدەگرێت،یەكێك
لە سیاسەتە تایبەتەكانی شی دەستپێشخەری پشتێن و ڕێگایە ، كە پڕۆژەیەكی ژێرخانی
فراوانە و بۆ بەرزكردنەوەی پەیوەندی و بازرگانی لە سەرانسەری ئاسیا و ئەفریقا و ئەوروپا
داڕێژراوە. شی لە ڕێگەی دەستپێشخەری پشتێن و ڕێگاوە هەوڵی داوە چین وەك پێشەنگێك لە
گەشەپێدانی جیهانیدا جێگیر بكات و هاوكاری و گەشەكردنی هاوبەش لە نێوان وڵاتانی بەشداربوودا
پەرەپێبدات
هەڵمەتی دژی پڵنگ
و مێشوولە
شی جینپینگ بە
هەڵوێستە نەگۆڕەكانی لە بەرامبەر گەندەڵی ناسراوە. هەڵمەتە بەرفراوانەكەی بەرەنگاربوونەوەی
گەندەڵی هەم بەرپرسانی پلە باڵا و هەم كادرە بنەڕەتییەكانی كردووەتە ئامانج، ئەم دەستپێشخەرییە
كە بە ئامانجكردنی "پڵنگ و مێشوولە" ، كە ئامانج لێی هەردوو بەرپرسی باڵا
كە بە "پڵنگ" ناودەبرێن و ئاستی خوارەوە "مێشوولە" بوو،مەتافۆرەكە
جەخت لەوە دەكاتەوە كە دەبێت لە هەموو ئاستەكاندا ڕووبەڕووی گەندەڵی ببنەوە، لە سەركردە
بەهێزەكان و كەسانی دەوڵەمەندەوە تا بەرپرسانی ئاسایی حكومەت،ئەمەش ئەو پەیامە بەهێزتر
دەكات كە هیچ كەسێك لە سەرووی یاساوە نییە بە شێوەیەكی بەرچاو دیمەنی سیاسی چینی گۆڕی،جگە
لەوەش، حوكمڕانی شی سەرنجی لەسەر بنبڕكردنی هەژاری بووە، لە ژێر سەركردایەتی شی جینپینگدا،
نزیكەی 100 ملیۆن كەس لەهێڵی هەژاریی تا كۆتایی ساڵی 2020 دەرهێنران. ئەم دەستكەوتە
وەك بەڵگەیەكە لەسەر خۆبەخشییەكەی بۆ باشتركردنی ژیانی دانیشتوانی چین،لەسەر شانۆی
نێودەوڵەتی شی پاڵپشتی فرەلایەنی بووە و هەوڵیداوە ڕۆڵی چین لە نەزمێكی جیهانیدا كە
بە خێرایی دەگۆڕێت. لە گۆڕانی كەشوهەواوە تا دەستپێشخەرییە تەندروستییە جیهانییەكان،
سەركردایەتییەكەی جەختی لەسەر هاوكاری و بەرپرسیارێتی هاوبەش كردووەتەوە،فەلسەفەی
دیپلۆماسی شی كە لە چەمكی *بنیاتنانی كۆمەڵگەیەكدا كە داهاتوویەكی هاوبەشی هەبێت بۆ
مرۆڤایەتی*دا كۆكراوەتەوە، تیشك دەخاتە سەر پابەندبوونی بە پەروەردەكردنی كۆمەڵگەیەكی
جیهانیی زیاتر بەیەكەوە گرێدراو و هاوسەنگ،گەشتەكەی شی جینپینگ لە شوێنی نیشتەجێبوونی
ئەشكەوتی لیانگجیاهیەوە بۆ لوتكەی سەركردایەتی چین چیرۆكێكی سەرنجڕاكێشە لە گۆڕانكاری
كەسی و سیاسی. ژیانی ئەو بەهاكانی كۆڵنەدان و خزمەتكردن و بەدواداچوونی بێوچان بۆ
پێشكەوتنی نەتەوەیی بەرجەستە دەكات
سەرچاوە:
From a cave to the Great Hall:
The rise of Xi Jinping
https://bit.ly/4fGsyJ5
The cave the Chinese president
called home
https://bit.ly/3YGyiMg