سەردانەکەی پزیشکیان بۆ عێراق، تەواوکەرو بەدامەزراوەیی کردنی هەنگاوەکانی پێشووی نێوان هەردوو وڵات و دەستپێکردنی قۆناغێکی نوێی پەیوەندییەکان، یەکتر تەواوکردنی ستراتیژی، بەیەکەوە بەستنەوەی ئابووری و کارکردن بە گیانی هاوچارەنووسی هەردوو وڵاتە.

کەبەش بەحاڵی خۆم ناوی دەنێم، یەکێتی ڕانەگەیەنراوی نێوان ئێران و عێراق. بەحوکمی ئەوەی وادەبینم لە چوارچێوەی پێدراوەکانی ئێستای عێراق، بەرەبەندییەکانی ناوچەکەو گۆڕانکارییەکاندا، مەسەلەکە لە ڕێکخستن و پەرەپێدانی پەیوەندی نێوان دوو وڵاتی دراوسێ دەرچووە .

بەخۆرایش نەبوو وەزیری دەرەوەی ئێران ئاماژەی بەوەکرد کە عێراق بۆ کۆماری ئیسلامی ئێران لە دراوسێ زیاترە، لە دراوسێش زیاتر، خۆتی لەبەرگی ئەویدیدا، نەرمبوونەوەو سرینەوەی سنوورەکانە بەتایبەتیش لەدیوی عێراقەوە بەئاقاری ئێراندا، وەك لایەنە لاوازەکەی هاوکێشەکە، بۆسنووری سرینەوە.

بەجۆرێك تەنها بەو ئەندازە مەسەلەی سنوور دەوروژێنرێت پێویستی کڵێشەیی یاسای گشتی نێودەوڵەتی و سەروەری رواڵەتی پڕکاتەوە و هۆکاری بیانووگرتن بێت بە لایەنی سێهەم و ڕێگریکردن لە دیدو بەرژەوەندییەکانی، لەوانەش ئۆپۆزیسیۆنی کوردی خۆرهەڵات و تورکیاو وڵاتانی عەرەبی ناوچەکەو ئەمریکاو خۆرئاوا بەگشتی، بەو واتایەی سەروەری، بەتایبەتیش سەروەری عێراق بەکاردەهێنرێت بۆ زیاتر کاڵبوونەوەی بەئاقاری ئێران و داخستنی بەرووی ئەوانیتردا، لەو پانتاییەی، رێبەرایەتی کۆماری ئیسلامی و یەکییەتیە بێدەنگەکە دەیخوازێت و ڕێگەی پێدەدات.

سەردانەکەی ئەمجارەی سەرۆککۆمار، جگە لەوەی لەپێشەوە بوونێکی ستراتیژی عێراق بۆ کۆماری ئیسلامی نیشاندەدات، ئاهەنگێرانێکی پێشوەختەشە بۆ کشانەوەی هێزەکانی ئەمریکا لەیەك دووساڵی داهاتوودا بەوجۆرەی لێکتێگەیشتنی لەبارەوە کراوە.

هەروەها جووڵانەوەو رەفتارکردنە وەك ئەوەی ئەو هەنگاوە بەکردەیی نراوەو کۆماری ئیسلامی دەخوازێت پاشماوەی ئەو بۆشاییانە ی لەدوای ئەو هەنگاوە بەجێدەمێنێت، بەقازانجی یەکلاکەرەوەی خۆی پڕ بکاتەوە.

واژۆکردنی ١٤ لەیەکتری تێگەیشتن و رێکەوتننامە، ئاماژەکردن بە درووستکردنی لیژانی هاوبەشی ستراتیژی نێوان هەردوو وڵات، دانیشتنی سەرۆک کۆمار لەگەڵ پێکهاتەکان و سەردانکردنی مەیدانی بۆ بەسرەو هەولێرو سلێمانی و هەرشوێنێکی تر بەپێویستی بزانێت و پێشنیاری سەرۆکی بانکی ناوەندی ئێران بۆ چێکردنی دراوی هاوبەش، جگەلەنامە ناردن بۆ تورکیاو عەرەبەکان و خۆرئاوا، کە عێراق ناوچەی بێ کێشە لەسەری نفوزی سیاسی و ئابووری و ئایدۆلۆژی ئێرانەو قبووڵی هیچ دابەشکردنێکی ستراتیژی لەم روەوە لەگەڵ هیچ دەوڵەت وکەسێکدا ناکات، جەختکردنەوەش بوو لەسەر یەکگرتوویی ویەکپارچەیی عێراق و نزیکی کۆماری ئیسلامی ئێران لە سەرجەم پێکهاتەو هێزە جیاوازەکانی ناوی . بەوەش ئەو قۆناغە ڕۆیشت ناوچە سووننە نشینەکان و هەرێمی کوردستان جێگەی نفوزی هیچ هێزو دەوڵەتێکی تر بێت، ئەگەر لەرابردووشدا شتێکی لەوجۆرە بوونی هەبووبێت، بۆ لەمەبەدووا هەمووان دەبێت بەسرووشتی قۆناغە نوێکە هووشیاربن، خۆ ئەگەر بریار بێت دەوڵەتێك یاخوود هێزێك رۆڵێکی هەبێت، دەبێت لەرێی چرای سەوز هەڵکردنی کۆماری ئیسلامی ئێران و هەماهەنگی لەگەڵ ئەو یاخوود حکومەتی عێراقدا بێت ، کەبەناراستەوخۆ هەر لەگەڵ خۆیدایە.

بەداخەوە لەم چوارچێوەشدا بەکردەوە، جۆری سەردان و جووڵە دیبلۆماسییەکەی پزیشکیان خستیە روو، هەرێم وەك قەوارەو حکومەت لەم دۆخە نوێیەدا سەبارەت بەئێران چەق نین، چوونکە کورد خۆی بەچەق نەیهێشتوون، لێرەشەوە کوردستان زیاد لە چەقێکی حیزبیی هەیەو لەسەر ئەوبناغە نوێیەش زەقتر لەجاران مامەڵەی لەگەڵدا دەکرێت.

لەم نێوەندەشدا ئەگەر رەوتی رووداوەکان بەم جۆرە برۆنەپێشەوەو گۆرانکارییە بەئاکام نەگەیشتووەکانی ناوچەکە دەستکاری هاوکێشەکە نەکەن، رۆژانێکی سەختر چاوەڕێ ی ئۆپۆزیسیۆنی کوردی رۆژهەڵات دەکەن. بەجۆرێك بیانوو گرتن و فشارەکان بەردەوام دەبن، تا چارەنووسیان هاوشێوەی موجاهیدینی خەڵکی لێدێت، بەحوکمی ئەوەی شارەکانی هەرێمیش دەبنە بەشێکی جیانەکراوەی قەڵەمرەوی وڵاتە یەکگرتووە نوێیە رانەگەیەنراوەکە.