دواین هەواڵ

‎ئایا کەنداو دەتوانێت ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست ئاوەدان بکاتەوە؟

‌دانا نەقی

4 کاتژمێر پێش ئێستا

دەوڵەتانی کەنداو لە بەرامبەر چەندین تەحەددادا خۆڕاگری و گونجاندنێکی بەرچاویان نیشانداوە، خۆیان جێگیر کردووە بۆ ئەوەی ڕۆڵێکی سەرەکی بگێڕن لە دووبارە داڕشتنی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا. سەرەڕای ئاڵۆزییەکان و نادڵنیاییەکانی دەوروبەری ململانێ ناوچەییەکان، دەوڵەتانی کەنداو بە سوودی پێکهاتەیی سەریان هەڵداوە کە دەتوانێت بتوانێت گۆڕانکاری ئەرێنی بباتە پێشەوە.

سودەکانی سەرەکی

‎بەهێزی ئابووری-سامانی بەرفراوانی دەوڵەتانی کەنداو و وەبەرهێنانە ستراتیژییەکان وای لێکردوون کە بتوانن بەرگەی گێژاوی ناوچەکە بگرن و سەقامگیری ئابووری بپارێزن. ئەم ماسولکەیە داراییە دەتوانرێت بەکاربهێنرێت بۆ پشتگیریکردنی هەوڵەکانی ئاوەدانکردنەوە و هاندانی گەشەکردن.

‎نەرمی دیپلۆماسی-دەوڵەتانی کەنداو توانای بەڕێوەبردنی پەیوەندییە دیپلۆماسییە ئاڵۆزەکانیان نیشانداوە، زۆرجار ڕێبازێکی پراگماتیکیان گرتووەتەبەر بۆ گەیشتن بە ئامانجەکانیان. ئەم نەرمییە دەتوانێت هاوکاری لەگەڵ یاریزانانی دیکەی ناوچەیی و هاوبەشە نێودەوڵەتییەکان ئاسان بکات.

‎شوێنی ستراتیژی-پێگەی جوگرافیای کەنداو لە دڵی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا وای لێدەکات ببێتە ناوەندێکی ئایدیاڵ بۆ بازرگانی و وەبەرهێنان و دیپلۆماسی. دەتوانرێت ئەم شوێنە بەکاربهێنرێت بۆ پێشخستنی پەیوەندی ناوچەیی و یەکگرتنی ئابووری.

‎سەرکردایەتی دیدەوانی-وڵاتانی وەک سعودیە بە دەستپێشخەرییەکەی دیدگای ٢٠٣٠ هەوڵەکان بۆ هەمەچەشنکردنی ئابوورییەکانیان و پێشخستنی گەشەپێدانی بەردەوام دەجوڵێنن. ئەم ڕێبازە بیرکردنەوە لە پێشەوە دەتوانێت ئیلهامبەخش بێت بۆ دەستپێشخەری هاوشێوە لە سەرانسەری ناوچەکەدا.
‎ئاوەدانکردنەوەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست: دەرفەت و تەحەددیاتەکان

توانای دەوڵەتانی کەنداو بۆ ئاوەدانکردنەوەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بەرچاوە، بەڵام ئەوە بەندە بە توانای ئەوانەوە بۆ بەڕێوەبردنی چەندین تەحەدا:

‎ناکۆکییە ناوچەییەکان-ململانێکانی بەردەوام لە سوریا و یەمەن و شوێنەکانی دیکەی ناوچەکە مەترسییەکی بەرچاو بۆ سەر سەقامگیری و ئاسایش دروست دەکەن. دەوڵەتانی کەنداو پێویستیان بە هاوسەنگکردنی بەرژەوەندییەکانیان دەبێت لەگەڵ پێویستی هاوکاری و دیپلۆماسی ناوچەیی.

‎کاریگەری ئێران-پەیوەندیی دەوڵەتانی کەنداو لەگەڵ ئێران ئاڵۆزی ماوەتەوە و کاریگەری تاران لە ناوچەکەدا جێگای نیگەرانییە. هەوڵە دیپلۆماسییەکان لە بەڕێوەبردنی ئەم پەیوەندییە و ڕێگریکردن لە پەرەسەندنی پەیوەندییەکان زۆر گرنگ دەبن.

‎پرسی فەلەستین-ململانێی فەلەستین و ئیسرائیل وەک بابەتێکی هەستیار دەمێنێتەوە، دەوڵەتانی کەنداو هێڵێکی ورد دەبڕن لە نێوان پشتیوانیکردن لە دۆزی فەڵەستین و بەدواداچوون بۆ ئاساییکردنەوە لەگەڵ ئیسرائیل.

‎هەمەچەشنکردنی ئابووری-ئابووری دەوڵەتانی کەنداو بە شێوەیەکی زۆر پشت بە هەناردەکردنی نەوت دەبەستێت. هەوڵەکانی هەمەچەشنکردن لە کەمکردنەوەی ئەم وابەستەییە و پێشخستنی گەشەی بەردەوامدا زۆر گرنگ دەبن.

دەرئەنجام
‎دەوڵەتانی کەنداو دەرفەتێکی ناوازەیان هەیە بۆ دووبارە داڕشتنەوەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، بە بەکارهێنانی هێزی ئابووری و نەرمی دیپلۆماسی و شوێنی ستراتیژی خۆیان بۆ هاندانی گۆڕانکاری ئەرێنی. بەڵام ئەمە پێویستی بە گەشتکردن بە وردی تەحەددیاتی ناوچەیی و پابەندبوون بە هاوکاری و دیپلۆماسی دەبێت. دەوڵەتانی کەنداو بە پێکەوە کارکردن و پێشخستنی گەشەپێدانی گشتگیر و بەردەوام دەتوانن یارمەتیدەر بن لە بنیاتنانی داهاتوویەکی سەقامگیرتر و خۆشگوزەرانتر بۆ ناوچەکە.

Copyright © 2020 All Rights Reserved Designed And Developed By AVESTA GROUP