دواین هەواڵ

كارەساتی کوردبوون: کاتێک خوێنرێژترین دوژمن لە هاوخوێنەکەت بەدۆستتر دەزانیت!

‌مەجید ساڵح

10 کاتژمێر پێش ئێستا

لە مێژووی هاوچەرخی کورددا، دۆخێک هەیە کە بەڕاستی کارەساتبارە. لایەک دەبینین دەسەڵاتدارانی تورکیا، ئێران، و سووریا، سەرەڕای ناکۆکی و ململانێ قوڵەکانی نێوانیان، ئامادەی هەموو جۆرە سازشێکن بۆ یەکتر، تەنانەت ئەگەر ئەو سازشانە سنووری سەروەری وڵاتەکانیشیان ببەزێنێت، بە تەنیا لەپێناو ئامانجێکی هاوبەش: لەناوبردن یان کپکردنی بوونی کورد.

ئەم هاوپەیمانییە ناڕەسمییە، کە لەسەر بنەمای هەوڵی کورد بۆ بەدەستهێنانی مافەکانی دروست بووە، وەک دیوارێکی پۆڵاین ڕووبەڕووی هەر دەستکەوتێکی نەتەوەیی دەبێتەوە. کارەساتەکە لێرەدا کۆتایی نایەت. ئەوەی دۆخەکە زۆر خراپتر و ناڕەحەتتر دەکات، ڕەفتاری خودی نوخبەی سیاسی کوردە. ئەگەر سەیری گۆڕەپانی سیاسی کوردستان بکەین، بەداخەوە دەبینین کە زۆرێک لەو نوخبانە ئامادەن دەست لەگەڵ خوێنرێژترین و دڕندەترین دوژمنانی گەلەکەمان تێکەڵ بکەن، پەیمانی نهێنی ببەستن و تەنانەت ببنە بەشێک لەو پیلانانەی کە دژی مافە ڕەواکانی گەلەکەیان دەگێردرێن. بەڵام، لە هەمان کاتدا، کە دێنە سەر مێزی گفتوگۆ لەگەڵ یەکتر، ئامادەی بچووکترین سازش نین بۆ یەکتر.

ئەمە دەردێکی کوشندەیە. چۆن دەکرێت سەرکردەیەکی سیاسی لای ئاسایی بێت دەست تەنازول بۆ لایەنی دەرەکی بکات کە بە ئاشکرا دژایەتی بوونی نەتەوەکەی دەکات، بەڵام ئامادە نەبێت سازش بۆ لایەنێکی کوردی بکات کە لە بنەڕەتدا چارەنووس هاوبەشی و هاوخوێنی یەکترن؟

یەکگرتنی نەیارەکان لە دژی کورد لە لایەک، و پەرتەوازەیی و شەڕی ناوخۆیی نوخبەی کورد لە لایەکی تر، خەریکە دەبێتە هۆی لەدەستدانی هەموو دەستکەوتەکانی ئەم دواییانە و دووبارەبوونەوەی مێژووی تاڵی نەهامەتی. چارەسەر لە کوێدایە؟

بۆ ڕزگاربوون لەم نەگبەتییە، پێویستە نوخبەی سیاسی کورد لە چوارچێوەی بەرژەوەندی حزبی و کەسی بێنە دەرەوە و بگەڕێنەوە بۆ پێناسەی ڕەسەنی نەتەوە و نیشتمان.

سازشی مێژوویی: پێویستە دەستبەجێ پرۆسەیەکی دیالۆگی نیشتمانی ڕاستگۆیانە دەستپێبکرێت کە تێیدا هەموو لایەنەکان ئامادەی سازشی گەورە بن. دەبێت ئەوە بزانن کە هیچ دەسەڵاتێکی حزبی بە تەنیا ناتوانێت لەبەردەم هاوپەیمانی دراوسێکاندا بەرگری بکات. سەروەریی یاسا و دیموکراسی: پێویستە کار بۆ بەهێزکردنی سیستەمێکی دیموکراسی و لێپرسینەوە بکرێت کە تێیدا هیچ لایەنێک لەسەرووی یاساوە نەبێت و دەسەڵات لە ڕێگەی ئاشتیانە و بەشێوەی ڕاستەقینەی دیموکراتی بگۆڕێت.

فشاری جەماوەری و ڕۆشنبیری: کۆمەڵگەی مەدەنی و ڕۆشنبیران دەبێت فشارێکی بەردەوام و بێ پسان بخەنە سەر لایەنەکان بۆ یەکگرتن. ئیدی کاتی ئەوە هاتووە کە گەل بڵێت: "ئیتر بەسە!" کورد ناتوانێت چیتر ئەو دەرفەتە بدات بە دوژمنان کە خۆیان ماندوو نەکەن بۆ لەناوبردنی، چونکە نوخبەی سیاسی کورد ئەو کارە بۆیان دەکەن. کات گونجاوە بۆ ئەوەی بڕیارێکی مێژوویی بدرێت: یان یەکگرتن و مانەوە، یان پەرتەوازەیی و نەمان.

Copyright © 2020 All Rights Reserved Designed And Developed By AVESTA GROUP