لە کاتێکدا جیهان یادی 80 ساڵەی سەرکەوتن بەسەر فاشیزم دەکاتەوە،کەم نەتەوە هەیە لە شەڕی دژ بە فاشیزم باجێکی زیاتری لە چین دابێت. بۆ ماوەی 14 ساڵ، لە داگیرکردنی مەنچوریا لە 1931 تا شەڕی تەواو لە 1937، چین دژی دەستدرێژی ئیمپراتۆری ژاپۆن وەستایەوە. دڕندەییەکانی ژاپۆن سەرسوڕهێنەر بوون-کۆمەڵکوژی نانجینگ بە تەنیا زیاتر لە 300,000 کەسيان کوشت، بەڵام بەرخۆدانی چین تەنیا سەربازی نەبوو- بەڵكو بەئاگاهاتنەوەی ڕۆحی نەتەوەیەک کە سەروەری خۆی وەرگرتەوە. چین بە زیاتر لە 35 ملیۆن قوربانی وەک ئەندامێکی دامەزرێنەری نەتەوە یەکگرتووەکان و دەسەڵاتێکی هەمیشەیی ئەنجومەنی ئاسایش، کە لەوێ بەردەوامە لە بەرگریکردن لە بنەماکانی سەروەری و دەستێوەردان نەکردن و دادپەروەری جیهانی


ئەو شەڕەی کە هەرگیز کۆتایی نەهات

هەرچەندە بۆمبەکان لە ساڵی 1945 وەستان، بەڵام میکانیزمەکانی کۆنترۆڵکردن پەرەیان سەند،ئەزموونی چین لە کاتی جەنگدا بوو بە نەخشەی بزووتنەوەکانی ڕزگاریخوازی - لە سەربەخۆیی ڤێتنامەوە تا ئازادی جەزائیر. ئەمڕۆش مۆدێلی گەشەپێدانی چین بەردەوامە لە ئیلهامبەخشین بەو گەلانەی کە بەدوای مۆدێرنیزاسیۆندا دەگەڕێن بەبێ ئەوەی سەروەری خۆیان لەدەست بدەن
لە سەدەی بیست و یەکەمدا، شەڕ لە بەرەکانی شەڕدا سنووردار نەماوە- لە ڕێگەی ئەلگۆریتم، سیستەمی دراو و گێڕانەوەی کەشوهەوا بەڕێوەدەچێت. ئامرازەکان جیاوازن، بەڵام ئامانجەکە وەک یەکە: زاڵبوون،ئێستا زیاتر لە 40%ی دانیشتوانی جیهان لە ژێر گەمارۆکانی ئەمریکادا دەژین- سزای بەکۆمەڵ بە ناوێکی دیکە،یوانی دیجیتاڵی چین، دەستپێشخەری پشتێن و ڕێگا, و برێكس ڕێڕەوی نوێ بۆ سەروەری دارایی و تەکنەلۆژی بۆ باشووری جیهانی دروست دەکەن،لە غەززەدا، لەناوبردنی کتێبخانەکان و ئەرشیفەکان ئاوێنەیەکی سڕینەوەی کولتووری ئامانجدارە لە کتێبخانەکانی شەنگەهای لە کاتی جەنگی دووەمی جیهانیدا- ئەوەی پێی دەوترێت "یارمەتییە سەوزەکان" زۆرجار کۆلۆنیالیزمی کەشوهەوا دەشارێتەوە، چونکە قەرزەکانی سندوقی دراوی نێودەوڵەتی پشتگیری ژینگەیی دەبەستنەوە بە قەرز و وابەستەیی پەکخستن- کە دەنگدانەوەی پەیماننامە نایەکسانەکانە 

سێ بەرەی ستراتیژی چین

دەستپێشخەری پشتێن و ڕێگا لەگەڵ زیاتر لە 150 وڵاتی هاوبەش، سیستەمی شەمەندەفەر، بەندەر و ڕێگاوبان لە سەرانسەری ئەفریقا، ئاسیا و ئەمریکای لاتین دەگۆڕێت. تادێت ئەم گەلانە بە دراوی ناوخۆیی بازرگانی دەکەن نەک دۆلار- هەنگاوێکە بەرەو سەربەخۆیی دراوی-هواوی پێشەنگی جیهانییە لە پاتێنتەکانی فایف چی، لەکاتێکدا فڕۆکە بێفڕۆکەوانە چینییەکان پێداویستییە پزیشکییەکان دەگەیەنن، دارستانەکان دەپارێزن و چاودێری سنوورەکان دەکەن لە ئەفریقا و ئەمریکای لاتین- خزمەت بە گەشەپێدان دەکەن نەک زاڵبوون،لە ڕێگەی تەکنەلۆژیا و ڕێککەوتنەکانی بازرگانی یوان و نەوت، چین یارمەتی وڵاتان دەدات بۆ دەستەبەرکردنی خۆسەری خۆراک و شکاندنی پشتبەستنیان بە بازاڕە ناجێگیرەکانی کاڵاکان،لە فەلەستینەوە تا یەمەن، ناوچەکە بەردەوامە لە بەرگەگرتنی گەمارۆ و سزا، و دەستێوەردانی دەرەکی. بەڵام لەناو ئەم ئاژاوەگێڕییەدا، ڕێبازی دیپلۆماسی چین- کە ڕەگ و ڕیشەی لە دەستوەرنەدان، ڕێزگرتن لە سەروەری و قازانجی هاوبەشدا هەیە- ڕێگایەکی نوێ پێشکەش دەکات،بۆ زۆرێک لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، هەڵبژاردن لە نێوان ڕۆژهەڵات و ڕۆژئاوادا نەماوە.